Karadeniz'in en büyük geçim kaynağı olan fındıkta fiyatlar memnun etmezken, üreticiler fındık kurdu ve küllenme tehlikesiyle karşı karşıya. Birçok fındık bahçesinde fındık kurdu ve küllenme görülürken, yetkililer küllenme ve fındık kurduna karşı yapılması gerekenler konusunda üreticiler uyarıyor. Bilindiği gibi bu sezon fındık rekoltesinin düşük olacağı ve geçtiğimiz seneye göre rekoltede ciddi düşüşler yaşanacağı ifade ediliyor. 700 metre yükseklikte bulunan fındık tarlalarında yaşanan don olayı nedeniyle birçok fındık bahçesinde verim düşükken, üreticilerin küllenme ve fındık kurduna karşı kesinlikle mücadele etmesi gerekiyor.
FINDIK ÜRETİCİLERİ DİKKAT ETMELİ
Düzce Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü tarafından yapılan açıklamada, fındık kurdunun fındıkta beslenme ve yumurta bırakması nedeniyle zarar oluşturduğu ifade edildi. Bu zarardan kurtulmak için yapılması gerekenler konusuna da değinen Kabaoğlu, bahçe toprağının çapalanmasının fındık kurduna karşı mücadelede büyük bir etken olduğunu söyledi. Bahçe toprağının çapalanmasının böcek popülasyonunda azalmaya neden olduğunu ifade eden Kabaoğlu, bu işlemin yapılması sırasında ise fındık ağacının köklerine zarar verilmemesi gerektiğini dile getirdi. Fındık kurduna karşı kimyasal mücadelenin de fındığın zararlı böceklerden kurtulması için yapıldığını ifade eden Kabalıoğlu, birçok bahçenin fındık kurdu tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını ifade etti.
FINDIKTA İLAÇLAMA HANGİ DURUMLARDA YAPILMALI?
Fındık bahçelerinde kimyasal mücadelenin hangi durumlarda yapılması gerektiğini de ifade eden Kabalıoğlu, kimyasal mücadele yapılacak bahçelerde mutlak bir ön sayım yapılmalıdır diyerek, hemen ilaçlama yoluna gidilmemesi gerektiğini ifade etti. Kabalıoğlu, 'Bu amaçla 1-10 da büyüklüğündeki bahçelerde 10 ocak, 11-30 da büyüklüğündeki bahçelerde 20 ocak, 30 da'dan büyük bahçelerden 30 ocak 3 x 3,5 m büyüklüğündeki beyaz bir bez örtüye sabahın erken saatlerinde silkeleme yapılarak ergin sayımı yapılır. Sayım sonunda 10 ocakta 2'den fazla ergin böcek düşerse kimyasal mücadele gereklidir. İlaçlama bahçedeki hakim çeşitlerin yarıdan fazlasının mercimek iriliğine yaklaşınca (3-4 mm) yapılmadır. Ergin çıkışının tamamlanmak üzere olduğu bu dönem bölgemizde sahil ve orta kuşakta 12 Mayıs, yüksek kesimlerde ise 18 Mayıs 2016 tarihlerinde başlanmalı ve ilaçlama 10 gün içerisinde bitirilmelidir. 2014 ve 2015 yıllarında Fındık Kurdu zararlısının popülasyon yoğunluğunun düşük olması sebebiyle 2016 yılında da popülasyonun düşük olması beklenmektedir.' dedi.
Ayrıca Kabalıoğlu, fındık üreticilerinin bahçelerinde sayım yaparak ekonomik zarar eşiğine ulaşan bahçelerde mücadeleye başlamaları gerektiğini de sözlerine ekledi. 'Aksi halde gereksiz yere ilaçlı mücadele yapmış olacaklardır. İlaçlamalarda dekara (ortalama 40-50 ocağa) verilen doz, atomizörle 14-17 litre su, pülverizatörle ise 30-40 litre su ile karıştırılarak atılmalıdır' diyen yetkili, fındık bahçelerinde gereksiz ilaçlamanın zarara yol açabileceğini ifade etti. Ayrıca kullanılan ilaçların da Tarım Bakanlığı tarafından onaylı olmasının gerektiğini sözlerine ekleyen Kabalıoğlu, bahçelere gereken ilginin gösterilmesi halinde fındıktan verim alınabileceğini söyledi.
FINDIKTA KÜLLENMEYE DİKKAT
Hava sıcaklıklarının artması ve nem oranının yükselmesi ile artış gösteren küllenme hastalığı, fındık bahçelerinde önlem alınmadığı takdirde büyük bir verim kaybına neden olabiliyor. Fındıkta verim elde etmek isteyenlerin küllenmeye karşı 10 günde bir kez olmak üzere ilaçlama yapması gerektiği ifade edilirken, fındık üreticisinin yoğun olduğu bazı bölgelerde küllenme konusunda uyarı broşürleri dağıtılıyor. Dağıtılan broşürlerde hastalığın ilk belirtileri ise şöyle tarif ediliyor:
'İlkbaharda normal büyüklüğünü almış fındık yapraklarını enfektesi ile başlayan hastalık, genellikle yaprakların alt yüzeyinde gelişme sezonunun ortasından sonuna doğru olan dönemde beyaz olarak görülürler. Başlangıçta küçük (3-6 mm) ve tozlu beyaz olan beyaz kolonilerin içinde hastalık etmeninin gözle görülebilen küçük, yuvarlak, kahverengi, parlak kırmızı ve siyah renkte spor içeren yapılar oluşur. Daha sonra yapraklar giderek kahverengileşmeye, gevrekleşmeye ve kıvrılmaya başlar. Bu şekilde hastalığa yakalanan yapraklar vaktinden önce dökülürler. Yaprakların vaktinden önce dökülmesi fındık kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Ayrıca hastalıklı yapraklar fizyolojik faaliyetlerini sağlıklılar kadar sürdüremeyecekleri için o yılın sürgünlerinin pişkinleşmesini engelleyebilir ve bu durumun uzun yıllar devam etmesi durumunda da ağaçlarda gelişme geriliği görülebilir.'
GÜNCEL FINDIK FİYATLARI
Karadeniz'deki fındık üreticisinin fiyattan yana yüzü gülmezken, bu sene yaşanacak rekolte kaybı da üreticiyi düşündürüyor. Birçok fındık üreticisi geçen senenin fındıklarını emanete vermeleri ve bekletmeleri nedeniyle büyük zarara uğrarken, yeni sezon fındıklarında da gerekli verimi alamayacaklarını düşünmeleri nedeniyle büyük sıkıntı yaşıyor.
Bölgede güncel fındık fiyatları 10 TL'ye yaklaşma aşamasında bulunurken, üreticiler geçtiğimiz sezonun başındaki 14 TL fiyatının yakalanması halinde emanetteki fındıklarını satmayı planlıyor. Fındık üreticilerinin fındıklarını emanete vermeleri nedeniyle sıkıntı yaşadığı ve birçok üreticinin de pişman olduğu biliniyor. Fındık üreticileriyle yapılan görüşmelerde üreticiler 'Fiyat yükselir dediler, satmadık. Pişman olduk.' derken, yaşadıkları mağduriyeti gözler önüne seriyor.
Güncel fındık fiyatları ise şehirlere göre şu şekilde:
Giresun: 09,30 – 10,00 TL
Samsun: 09,00 – 09,50 TL
Çarşamba: 09,00 – 09,50 TL
Terme: 08,50 – 09, 00 TL
Fatsa: 09,00 – 09,50 TL
Ordu: 08,75 – 09,25 TL
Ünye: 08,50 – 09,00 TL
Trabzon: 08,25 – 08,75 TL
FINDIK ÜRETİCİSİNDE TMO BEKLENTİSİ
Fındık üreticisinin yaşadığı mağduriyeti ortadan kaldırmak ve dünyadaki fındık üretiminin neredeyse %75'ini yapan Türk çiftçisinin fındık fiyatını belirleyememesi nedeniyle ortaya çıkan aksaklıkları ortadan kaldırmak için TMO'nun harekete geçmesi bekleniyor. Trabzon Milletvekili Salih Cora tarafından yapılan ve TMO Genel Müdürü tarafından da onaylanan fındık alımının ilerleyen günlerde gündeme gelebileceği, fındık fiyatlarında artış yaşanmadığı takdirde TMO'nun fiyatlara müdahale ederek fındık üreticilerinden 14 TL'den fındık alacağı biliniyor.
Fakat birçok üretici TMO'nun, fındık fiyatlarında yaşanabilecek olası yükselişlerde fındık alımı yapmayacağını ve fındık piyasasının 14-15 TL fiyatlarına yükselmesi halinde piyasaya müdahale etmeyeceğini ifade ediyor.
FINDIK FİYATLARI KARADENİZ'DE BELİRLENECEK
Giresun'daki fındık borsası ve lisanlı depo projesi ile birlikte, fındık fiyatının merkezinde, yani Karadeniz'de dünyadaki fındık fiyatlarının belirlenmesinin yolu açılacak. Lisanlı fındık depolama merkezi ile birlikte üretici fındığını merkezde depolama şansı bulurken, depolanan fındıkların da tüm dünyadaki alıcılarla direkt olarak buluşması hedefleniyor. Ortaya çıkan bu proje sayesinde dünya fındık üretiminin %75'ini yapan Türkiye'nin fındık fiyatını belirlemesinin yolu açılacak.
Ayrıca, Giresun'da hayata geçirilecek olan depolama merkezinin, Samsun ve çevre illerde de ilerleyen senelerde hayata geçirilmesi hedefleniyor.
FINDIKTA İHRACAT HEDEFİ DÜŞTÜ
Tüm dünyaya fındık ihraç eden Türkiye, bu sene 280 bin ton olarak koyduğu fındık ihracat hedefini, ilk olarak 250 bin tona, ardından da 240 bin tona kadar düşürdü. Şuan toplamda 190 bin ton civarında fındık ihracatı yapıldığı ifade edilirken, ilerleyen dönemle birlikte bu rakamın 240 bin tonları görebileceği ifade ediliyor. Fındık ihracatında yaşanan bu düşüşün de fındık fiyatlarına olumsuz yansıdığı ve ihracattaki düşüş trendinin devam etmesi ve hedeflerin tutmaması halinde fındık fiyatlarında geçtiğimiz senelerde yaşanana artışların meydana gelmeyeceği söyleniyor. Bölge ülkelerinde yaşanan karışıklıklar ve Rusya ile yaşanan jet krizi nedeniyle de fındık ihracatında azalma meydana gelirken, özellikle Suriye, Rusya ve bölge ülkelerinde yaşanan karışıklıkların, Karadenizli üreticinin fındık fiyatları konusunda memnun olmamasın yolunu açtığı dile getiriliyor.
Fındık fiyatlarının 10 TL rakamına dayanması ile birlikte hedefin 10 TL'nin üstüne çıkmak olduğu ve sezon açılmadan fındık fiyatlarını geçen dönemde olduğu gibi 14 TL'ye yaklaştırmaya çalışıldığı biliniyor.
