Gülsan Sanayi'de belirsizlik sürüyor

2015 yılı sonunda Samsun Büyükşehir Belediye Meclisi'nde yıkılması onaylanan, yerineyse yeşil alan ve rekreasyon alanı yapılması kararlaştırılan Gülsan Sanayi Sitesi esnafları ve ilgili esnaf odası başkanları bölgede belirsizliğin devam ettiğini söyledi. Kararın verilmesinin ardından yetkililerin esnafla irtibata geçmediğini söyleyen Samsun Madeni Sanatkarlar Odası Başkanı Uğur Tüfekçi ''Esnaf tedirgin ve huzursuz'' diye konuştu.

8 ESNAFTAN BÜYÜKŞEHİR'E DAVA

Meclis kararının ardından 6 ay geçtiğini ve beklemekte olduklarını ifade eden Samsun Madeni Sanatkarlar Odası Başkanı Uğur Tüfekçi, ''Birkaç gün önce avukatlar sanayiye tespit çalışmaları için geldi. 8 esnaf arkadaşımız yürütmeyi durdurma kararı için bir dava açtı. O davanın sonuçları da halen gelmedi. Bizim Sarıışık mevkiindeki itirazımız devam ediyor. Oraya bu sanayi taşınırsa, esnafı uçurumdan atmış kabul edin daha iyi. Hepsi işini kaybeder ve büyük bir bunalıma girer. Orası ancak 20-30 yıl içinde gelişebilecek bir yer. Şu anda bin 200 esnafı oraya götürmek esnafa zulümden başka bir şey değil. Esnaf tedirgin ve huzursuz. Artık çok da asabi oldular. Tespit çalışması için gelen avukatlara sert bir çıkış gösterdiler. Avukatların da ters konuşması söz konusu oldu. Evet bir hukuki süreç var ama oradaki esnafa da anlayış göstermeleri gerekiyor. Avukatları biraz daha nezakete davet ediyorum. Bana anlatılana göre, 'Biz buraları yıkacağız' diye emrivaki tabirlerle sanayiye gelinmesi yazık. Bu vatandaş burada ekmek peşinde. Bu şekilde huzursuzluk ve hiç istemediğim şeyler olur. Bu zamana kadar esnafımız devletine, hukuka karşı hiçbir yanlış eylemde bulunmadı. Biz Ahi Evran geleneğiyle yetişmiş esnaflarız. Sonuçta bu bir ekmek kavgası, yaklaşımlar daha yumuşak ve nezaketli olursa daha iyi olur. İstimlak bedelleriyle de ilgili Büyükşehir'den herhangi bir görüşme talebi gelmedi. Ortada bir fiyat da yok. Esnaf arkadaşlarımız da metrekareye bin 500, 2 bin lira teklif ederler diye düşünüyorlar. AVM alanında bin 50 dolara satıldığına göre, Gülsan esnafı da 3 bin liranın üzerinde olması gerektiğini düşünüyor. Bunu zaten hukuk karar verecek. Yasalar herkes için aynı. Ama ne verirlerse versin bizim için adil olmayacak. Sonuçta burada bir ticaret var mülkiyet çok önemli değil. Gelecekte gelirimizin yok olması söz konusu. Herkes dükkanının bedelini düşünmüyor. Bugün buranın değeri 10 bin lira olsa, ama belediye iş yapabileceğim bir yerde bin liraya takas edelim derse kabul ederim. Mühim olan ticaretin devam etmesi. Mülkiyet önemli değil'' diye konuştu.

ESNAF İNTİHARA SÜRÜKLENİYOR

Gülsan sanayi sitesi için bir kooperatif kurulması ve kooperatifin de projeler üretmesi gerektiğini kaydeden Tüfekçi, şu şekilde sürdürdü; ''Ne yapacaklar, kaç metrekare dükkan, ne kadarına imar hakkında net proje olmadan kimse kooperatiflere yalandan yere para yatırmasın. Ben şu ana kadar hiçbir kooperatife onay vermedim. Hele Sarıışık mevkii için hiç vermem. Belediye meclis kararından önce de sonra da bizimle görüşmedi. Bir kısım esnafla görüştüyse bilemiyorum. Samsun Ticaret ve Sanayi Odasıyla birlikte bir randevu alıp görüşecektik ama halen TSO'dan bir adım gelmedi. Diyalog kurulması gerekli. Beklentimiz bu. Bu iş diyalogla çözülür. Biz burası illa sanayi sitesi olsun demiyoruz, elbette kalkacak. Ama bugün hurdacılar sitesine, stadyuma imar verip konut yapılıyor sonuçta vatandaşın malına girilip yeşil alana çevriliyor. Stadyumla birleştirin oradan konut verin. Arsa sorunu çok önemli değil, çözülür. Önemli olan esnafın ticaretine nerede devam edeceği. Kalkıp da merkezden 20 km öteye git derseniz, git demelerine gerek yok esnafın boğazına bağlayın ipi, 'Kendini as oradaki en yakın ağaca' deyin daha iyi. Esnafı bir köşeden diğer köşeye taşıdığınızda bile yüzde elli müşteri kaybeder. Öte yandan buradan oraya hangi müşteri gidecek? O sanayi kaç senede bitecek? Kooperatifle 15 yılda bitemez orası. O kadar sürede esnafı burada tutacaklar mı? Kirazlık'ta yer var deniliyor, var doğru. Ama buranın yüzde 20'unu alır. Yüzde 30'u da işi bırakır. Birçok insan devam etmeyecek, kapatacak. Kalan 600 kişiye de bir yer bulunması gerekli. Çok büyük bir şeye gerek yok, ama çok uzaklara gitmenin de gereği yok. Bu 600 kişiyi rahat bir yere taşınır, tamamen prefabrik yapılır. 20 yıl sonra da Sarıışık mevkiine gidilir. O zamana kadar da oralar gelişmiş olur. Bugün oraya imkan yok. Burası yıkıldığında bütün esnaf şehir içine dağılır. Ondan sonra da onları mühürlemeye uğraşırlar.''

GÜLSAN, ANAYASAL TAPULU YERİMİZ

Samsun kamuoyunun Gülsan Sanayi Sitesi sorununu Büyükşehir Belediyesi'nin anlattığı haliyle, medyada duyduğu kadarıyla tek taraflı biçimde bildiğini söyleyen Samsun Mobilyacılar Odası İbrahim Ülker, ''Burası esnafın anayasal olarak tapulu yeri. 35 yıl önce kurulmuş bir kooperatifle birebir bedel ödenerek alınmış, anayasal tapularımız var. Burada belediyemiz bize sormadan imar değişikliği yapıyor. Ben kooperatifin yönetiminde bulunmadım ama oda başkanı olarak tasfiye kurulunda yer aldım. 3 kişilik tasfiye kurulunda diğer arkadaşlarımız dükkanlarını sattığı için kurulda bir tek ben kaldım. Resmen de Gülsan Sanayi Sitesi hakkında konuşma hakkım var. Kuruluşundan bugüne yaşayarak biliyorum. Burada 2 bin civarındaki esnaf devlete yük olmadan, yanında çalışanlarla beraber geçinmeye çalışıyor. Meşru zeminde, tapulu alanda barınarak çoluk çocuğuna helalinden para kazanıyor. Büyükşehir alternatif bir yer göstermeden, 8 yıl evvel de imar değişikliği ifadesini kullandı. o zaman tepkiler oldu. Daha sonra o karar donduruldu. Şu anda esnafın da duyarlı olmaması, aktif kurumsal bir kimlik olmaması nedeniyle sahipsizlik durumu var ortada. Samsun Ticaret ve Sanayi Odasının da maalesef sesi çıkmıyor bu konuda, onları da sorumluluğa davet ediyorum. Burada kurumsal kimlik yok, sahipsizlik var. Belediyemiz de maalesef bu ortamda çok rahat hareket ediyor. Alternatif yer göstermeden imar kararını aldı. 8 yıl önce de 'Uygulamaya engel olundu' dendi. Geçen sefer burası 5 parsele ayrılıp parselin bir tanesi bir kuruma AVM olarak adeta pazarlanmıştı, biz buna tepki gösterdik'' dedi.

TİCARET MERKEZİNE İHTİYAÇ VAR

Gülsan Sanayi Sitesi'nin bir ticaret alanı olarak Samsun'a yakışır şekilde yeniden revize edilebileceğini ifade eden Ülker, ''Samsunumuza bölgemize otoparkların da olduğu insanların gece 11'e kadar alışveriş edebilecekleri yer bir ticaret merkezi lazım lazım fikrinin üzerinde dururken yeşil alan olarak belirlendi. Yeşil alan olarak Doğu Park, Batı Park, Meşe Tesisleri gibi alanlarımız varken, Samsun'a yeşil alanın gerekli olduğuna inanmıyorum. Samsun'a katma değer, ekmek, aş ve iş lazım. Devlete yük olmadan ekmeğini kazanan esnafa engel olunmasının mantığını çözemiyorum. Alternatif yerler üzerinde de halen çalışıyoruz, buranın yeşil alan olmaması için idare mahkemesinde dava açtık. Bu süreç de devam ediyor. Buna adalet karar verecek. Meclis kararından sonra hiçbir şey değişmedi, sadece bizim çabalarımız var. Bu alan, İçerinde sosyal alanların da olduğu bir ticaret merkezine yalnızca Samsun'un değil tüm Karadeniz'in ihtiyacı var. Çünkü bölgede de böyle bir alan yok. Yalnızca ulusal değil, yerel firmaların da ayakta kalmasını sağlayacak bir merkez olması kanaatindeyim. Tıpkı İstiklal Caddemiz, Subaşı Çarşımız gibi yerel ticarete hizmet eden alan olmalı. Sonuçta bu insanlar Samsun'a hizmet ediyor ve bu para Samsun'a da dönüyor. AVM'lerin ödediği vergilerin Samsun'a bir katkısı yok. Çuvalla para Samsun dışına çıkıyor ve Samsun'un içi boşalıyor. Samsun adeta bir emekli şehri oldu. Buradaki üretici yapanların da yeniden düzenlenecek sanayi alanlarına kaydırılmasını gerekli. Ama düşünülen yerler de 30 km uzakta. esnafla halk iç içe ve ilişki içinde olmalı. Sandalyesi kırıldığında hemen getirebilmeli. OSB'ler gibi fabrikasyon ürünlerin olduğu yerler 50 km de uzakta olabilir. Tüketicinin buralarla doğrudan bir ilişkisi yok. Bizi onlara benzetiyor adeta. Halkın istifadesi için de mantıksız. O kadar uzak yerler esnafın yaşama şansı yok, adeta esnafı intihara sürükleyen 'Haliniz neyse görün' gibi bir dışlama içindeyiz. Bu Büyükşehir'e yakışmıyor. Samsunlu yöneticilerin, insanların daha iyi yaşamı için görev yaptıklarına inanıyorum. lütfen onlar da kendilerini sorgulasınlar, Samsun'da hem vatandaş hem de esnaf için iz bırakacak yatırımlar yapsınlar. Üretmeyen bir şehrin kalkınabileceğine inanmıyorum. Lütfen bu esnafa alternatif alanlar hazırlayıp hem dualarını hem takdirlerini kazansınlar. Böylece tüketici de ürüne daha kolay ve ucuz ulaşacak. Umarız bir daha sorgulanır bu iş ve daha güzel gelişmeler yaşanır'' ifadelerini kullandı.

BELİRSİZLİK VAR

İstimlak bedelleri veya taşınmayla ilgili Büyükşehir Belediyesinin henüz iletişime geçmediğini ve bir belirsizlik olduğunu ifade eden esnaf Harun Altun,''Sanayi kaldırıldığı zaman bu insanlar nereye gidecek belli değil. Bazı belli yerlere sanayi kurma teşebbüsleri var ama. Onları kuracak kişilerin de kim olduğu belli değil. Yani gelip de bir bilgilendirme yok. Belediye destekli olarak söylüyorlar ama belediyeden de biz kimseyi görmedik. Şimdi ne olacak? O süreç başladığı zaman buraya birkaç kişi gelecek. Birkaç bir şeyler anlatacak. Onu da kendi anladığı dilden kendisi anlatacak. Biz anlamayacağız yani. Bazı değişik kelimeler kullanacak. Siyasi dilden. Her zaman olan olacak yani.

İstimlak bedellerinde de bence değerini vermeyecekler. Buralar hep arsa tapusu. Şimdi şu adamın burada kaç katlı binası var. Burayı sadece arsa tapusuyla mı geçiştireceksin? Metrekare olarak bir fiyat belirlenecek ama bu kimseyi mutlu etmeyecek. Sadece fiyat teklifini verenler mutlu olacak. Burayı kaldırdıktan sonra diyelim buraya on liraya verdiyse, o fiyat burayı yıktıktan sonra yüzde kaç yüz artacak belli değil. Bunları onlar da biliyor'' dedi.

KİMSE HAKKINI ALAMAYACAK

Samsun'un şu anda en gözde bölgesinin Gülsan Sanayi Sitesi alanının olduğunu kaydeden Altun, şu şekilde devam etti; ''Kimin ne yapacağı da belli değil burada. Kapışılacak burası. Tabii ki belediye devlet işin içinde olduğu sürece sonra öyle bir durum olmaz. Samsun'un değerli olan belli yerleri var. Burası da oralara rakip bir yer. Oranın değeri neyse buranın değerinin de o olması gerekiyor. Burayı şimdi on liradan alırsan, burayı yıktıktan sonra düzenli olarak projelendirdikten sonra buranın değeri ne olacak? Kimse bilemez. Adil taşınma geçen süreçte hiçbir zaman olmaz. Erken süreçte olursa olur. Ama ilerleyen süreçte olmaz. Geciken adalet gibi oldu bu. Yani burada kimse hiçbir zaman hakkını alamayacak. Ama ben de bu sanayinin kalkmasından yanayım. Çünkü burası Samsun'un merkezinde kaldı. Buranın kalkması ama çok iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Yani öyle birilerine peşkeş çekilmemesi ve halka sunulması gerekiyor. Yetkililer şu anda yetkisiz bu konu hakkında. İşlerine geldikleri gibi duyarlı oluyorlar. Zaman gelecek, işlerine geldiği gibi davranacaklar.''

YOK PAHASINA İSTİMLAK

Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin 2020 yılına kadar Gülsan Sanayi Sitesi'ni yıkmaması gerektiğini kaydeden esnaf İsmet Altun, ''Şu anda piyasada işler zaten yarı yarıya düşük. Belediyenin gösterdiği yere mecburen gideceğiz. Çok fazla esnaf var, diğer sanayiler zaten dolu. Mobilyacıların bir sitede toplanması hem bizim hem de halk için iyi. Biz dağıldığımızda vatandaş fahiş fiyatlarla işlerini yaptıracak. Biz burada daha ucuz fiyata, alın terimizle hizmet veriyoruz. Evimize ekmek götürmeye çalışıyoruz. Biz mağdur olursak çoluk çocuğumuz da sıkıntı çekecek. Başkanımızdan bize biraz kolaylık sağlamasını istiyoruz. Daha önce eski sanayi sitesinde metrekaresi bin dolardan alındığını biliyoruz. Burası için de farklı fiyatlar telaffuz ediliyor. Bin lira, 800 lira gibi. Böyle bir dükkan elimizden aldığında aynı şartlarda bir yer olsa gam yemeyeceğiz. Buraya kooperatiften girdik ve çok sıkıntı çektik. Çoluk çocuğumuz o zaman çok küçüktü. Elimizdeki avcumuzdaki her şeyi buraya yatırdık. Burasını yok pahasına almaya çalışıyorlar. Burada bir haksızlık var. Ayrıca burada herkesin belli bir müşterisi var, o zaman onlar da mağdur olacak. Orada imar vardı, burada yok. İmarı veren de belediye, şimdi yeşil alan da yapan belediye. Devlet ne istiyorsa biz yapmaya hazırız. Ancak mülk sahiplerinin hakkını verip, belli bir zaman da sunmaları gerek. Burada esnaf bilinçli, mecbur buradan gideceğiz. Ama bize zaman vermiş olsa biz de kendimizi ona göre ayarlarız, buradan aldığımız parayla da yeni bir yer alabiliriz. Belediye ve esnaf beraber olursa güzel bir çalışma yapılacağına inanıyorum'' ifadelerini kullandı.

DÜKKANLARIMIZIN DEĞERİ DÜŞTÜ

Gülsan Sanayi Sitesi yıkıldığında esnafın perişan olacağını söyleyen Cemalettin Araz ise, ''Yıkılacak ama ne zaman yıkılacak bilmiyoruz. Şu ana kadar mobilyacılar olarak bize bir yer de göstermediler. Henüz kendime taşınabileceğim bir yer bakmadım. Onca insan ne yapacak? Sarıışık mevkiine kesinlikle müşteri gelmez. Nasıl gelecek? Şu anda burada zaten yıkılacak diye kimse de yer almıyor, dükkanlarımızın değeri düştü. 5-6 katlı dükkanlarımız var. Dükkanım 200 metre kare, 50 metre karesini belediye konum olarak ruhsatlandırabilir. O zaman sıkıntılar çözülecek'' diye konuştu.

DİĞER SİTELERDE
YÜZDE ELLİ ZAM

Büyükşehir'in istimlak bedellerini karşılaması için bütçesi olsa sanayinin hemen yıkılabileceğini söyleyen Mehmet Kılıç, ''10 yıldır gündemde. Biz keresteciler sitesi olarak Ankara Yolu'nda bina yaptırıyoruz. İstimlak için kimse bizimle irtibata geçmedi. Buranın taşınacağı haberinden sonra, Keresteciler Sitesi'nin fiyatları yüzde elli arttı. Bu miktarı karşılayamayıp, oradan yer alamayan çok esnaf var. Gülsan yıkılırsa, zaten esnafın yarısı dükkanını kapatır, işi tamamen bırakır. Burası dükkanların değerleri de tamamen öldü, kredi alamıyoruz. Satsan satılmıyor, yıksan yıkılmıyor. Mağdur durumda kaldık'' dedi.

YATIRIM YAPAMIYORUZ

Yetkililerden acilen haber beklediklerini kaydeden Orhan Toprak ''Bizim şu anda yapacağımız bir şey yok. Biz buraya bir yatırım yapamıyoruz, zaman belli olmadığı için gideceğimiz yere de yatırım yapamıyoruz. Ne olacağı belli değil burada. Büyük bir belirsizlik var. Deseler ki şu tarihte gidilecek biz de ona göre yatırım yaparız'' dedi. Dükkanlarına şu anda çivi bile çakamadıklarını ifade eden Mustafa Altun ise, Nereye gideceğimiz de belli değil, beklemedeyiz. 27 yıldır sanayide çalışıyorum. Çocuklarım üniversiteye gidecek, burası yıkıldığında da mecbur bir şekilde işimi devam ettirmem gerekli. Büyükşehir'in bize 5-6 sene müsaade etmesini istiyoruz. Herkes kendisini ona göre ayarlar. Şu anki durumda bizim bir yerlere taşınmak için gücümüz yok. Taşınmak demek iş ve müşteri kaybı demek. Herkesin çoluk çocuğu var, herkes rızk için çalışıyor'' şeklinde konuştu.

GİRİŞİM YOK

Büyükşehir'in esnafa sadece 'Kendinize yer bakın' dediğini söyleyen Adnan Öre, ''Ama ne kadar bir süreç var, şu an onunla ilgili bir bilgimiz yok. 2-3 sene sürer diyorlar. Taşınma için bir girişim yok. Sanayi içinde bir kooperatif kuruldu. Şu anda üye aşamasında. Yer bakılıyor. Beş yüz dönüm yer alındı. Bin dönüm daha yer alınıp üzerine sanayi sitesi kurulacak. Şu anda arsa alınma aşamasında. Bir üç dört ay içerisinde arsa alınıp daha sonra proje aşamasına geçilip inşaatın başlanacağını biliyoruz. Ama bu ne kadar bir zaman sürer onu bilmiyoruz. Şu anda bu sanayi kalktığı anda nereye gideceğini kimse bilmiyor. Bizim belediye başkanından beklentimiz, en azından Sarıışık mevkiindeki sanayi bitene kadar bu sanayinin kalkmaması. Ya da bize bir yer göstermeleri'' ifadelerini kullandı.

Zerrin SOMUNCU, Kübra SÜER