İş dünyası umutlu

Samsun'da faaliyet gösteren iş dünyası ve ekonomi sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, şehrin ekonomik geçmişini ve geleceğini değerlendirdi. Şehrin turizm, ulaşım, ihracat ve diğer birçok koldan süren altyapı çalışmalarının çok değerli olduğunu söyleyen temsilciler, Samsun'un taşıdığı ekonomik potansiyele 5 yıl sonra ciddi biçimde kavuşabileceğine inandıklarını anlattı.

CİDDİ POTANSİYELİMİZ VAR

Samsun'un ekonomik olarak ciddi bir potansiyeli bulunduğunu söyleyen Karadeniz Genç İş Adamları Federasyonu (KARGİF) Başkanı Levent Özden, ''Samsun ekonomisi şu anda elbette yeterli değil. Biz işadamları olarak mevcutla yetinemeyiz. Bu bizim karakterimiz olmalı. Hep üzerine koymalı, daha iyisini yapmalıyız. Her zaman ulaşacak daha büyük bir hedefimiz olmalı. Geldiğimiz nokta iyi yolda olduğumuzu gösteriyor ama memnun değiliz. Çünkü daha iyi yerde olabiliriz. Samsun her anlamda gelişen ve büyüyen bir şehir. Lojistik konumu, hava, deniz, demir yolu artı değerleri ve bunlar bu şehri farklı kılıyor. 5 yıl öncesine göre onur duyuyacağımız ve övüneceğimiz gelişmeler var. Şehir olarak gerçekten hızla büyüyoruz. Doğasıyla, kültürel dokusuyla yalnızca Karadeniz'in değil, Türkiye'nin en yaşabilir şehirlerinden birisiyiz. Turizm noktası olma yolunda da emin adımlarla ilerliyoruz" dedi.

İHRACAT RAKAMLARI BİZE YAKIŞMIYOR

Samsun'un artık, turizmiyle, sağlık olanaklarıyla, ihracatıyla, 5-10 yıl öncesine göre çok iyi yerlerde olduğunu kaydeden Özden, şunları söyledi: ''Ama kesinlikle hakettiği yerde değil. Türkiye ortalamasına göre 17.,18. sıralardayız. Sahip olduğu imkanlara göre Samsun'un daha üst sıralarda olması gerekiyor. Daha çok koşmamız ve çalışmamız gerekli. İhracat rakamları bugün 500 milyon dolar civarında. Bu rakam Samsun gibi potansiyeli olan bir şehre yakışmıyor. Bu eksiklik hepimizin eksikliği. En büyük mutluluğumuz ve övündüğümüz nokta, Samsun mesele olduğunda başta Gençlik ve Spor Bakanımız Akif Çağatay Kılıç olmak üzere, tüm yerel yöneticilerin, sivil toplum kuruluşlarının bir araya gelebilmesi. Şehir için aynı sesi çıkarabiliyoruz. Samsun'un artı değeri budur. Doğru işlenirse 5 yıl sonra en az 5 kat daha ileride olacak. Bizler de Samsun'un gençleri ve bu şehrin geleceği olarak bu potansiyele inanıyoruz. Büyüklerimizin tecrübesi ve bizlerin enerjisini birleştirirsek şehrimizi hakettiği yerin çok daha ötesine taşıyabileceğiz. Samsun devlet teşviğinden yıllardır yeterince yararlanamadı. Bu, 'Samsun'un teşviğe ihtiyacı yok' diye bazıları için övünç kaynağı olsa da bazı bölgelerimiz özellikle kırsallarımız teşvik almalı. O bölgelerin de ekonomiye katılması gerekli. Samsun siyaseti ve iş dünyası STK'ları yapacağı lobilerle en azından kırsal bölgelere ve iç kesimlerdeki arazilere teşvik sağlayıp, o bölgelerin istihdam ve yatırım olarak katma değer kazanabileceğini düşünüyorum. Doğu anadolu'daki bir şehir kadar pay almayalım evet ama o payın içerisinde olmalıyız.''

ÜRETİM-TÜKETİM DENGESİ YOK

Samsun'un ekonomik hareketliliğinde süreklilik sağlanamadığını belirten Samsun Genç İşadamları Derneği Başkanı (SAMGİAD) Savaş Gömeç, ''Samsun büyük bir şehir ama ekonomi noktasında geliştirilmesi gereken yönleri var. Samsun'da üreten ve tüketen dengesini kurmak konusunda eksiğimiz var. Samsun tükettiği kadar üretmiyor. En büyük hedeflerlerimizden biri, üreten fabrikaların artması olmalı. Samsun her geçen gün üzerine koyacak biçimde devam ediyor. Sadece 'Dar alanda kısa paslaşmalar' deyimi gibi bir süreç yaşıyor, bunu açmamız lazım. Samsun'a her gelen, bölgenin İstanbul'u olduğunu söylüyor. Samsun ciddi yatırımcılar çekiyor, bizim de yatırımcı bulmak ve şehri tanıtmak adına girişimlerimiz olacak. Önümüzdeki 5 yıl içinde Samsun bir cazibe pazarı olabilecek yolda devam ediyor. Tarım ve köylümüze ciddi önem vermek zorundayız. Samsun'un geçmişte Türkiye ve dünya pazarına ihracat ettiği önemli ürünler vardı. Sadece şehrin gelişme bazında değil, köylümüze ve ilçelerimize de destek vermeliyiz'' ifadelerini kullandı.

HAKETTİĞİMİZ TEŞVİĞİ ALMALIYIZ

Devlet yatırımlarında teşvik kapsamında olmamanın Samsun için büyük dezavantaj olduğunu söyleyen Gömeç, teşvik alamamanın nedenini şu şekilde anlattı: ''Samsun bölgede büyük şehir olarak göründüğü için, komşu illerde bulunan bütün yatırım ve mevduatlar bizim şehrimizdeki bankalarda. Bu bankalarda görünen para, sanki bizlerin de milli gelir seviyesini oluşturur gibi bir hal alıyor. Devlet Planlama Teşkilatı gibi kurumlar tarafından araştırmalar yapılınca Samsun'un ekonomisinin yüksek olduğu ortaya çıkıyor ama o nakit Samsun içinde dönmüyor. Bir an önce Samsun'un gerçek rakamları belirlenip, hakettiği teşvik dilimine girmesi gerekli. Hedef koyduğumuz sağlık, spor, turizm şehri olarak geliştirilmesi için yerel yöneticilerimiz üzerlerine düşen bütün görevleri samimiyetiyle yerine getirdi. Ancak hala çok doğru formüller bulmuş değiliz. Üzerine tam kapasiteyle düşmediğimiz için gerekli sonuçları elde etmek noktasında problemlerimiz var. Karadeniz'de ortaklık yaparak iş kurma ve büyük işletme kurma kültürü de çok zayıf. Büyük istihdam sağlayacak fabrikaların kurulması da çok maliyetli. Bu konuda derneğimiz ciddi bir proje hazırlıyor. Yerel yöneticilerimizin de ciddi desteğiyle hayata geçireceğiz.''

KALİTELİ ARA ELEMAN GEREKLİ

Samsun ekonomisinin emin ama yavaş adımlarla ilerlediğini kaydeden Samsun İş Kadınları Derneği (SAMİKAD) Başkanı Münevver Uğurlu da, ''Şehrimiz çok güzel bir konumda. Limanlarımızla, hava yolumuzla, yeni kurulacak olan lojistik köyümüzle, turizm potansiyelimizle olması gereken yerde değiliz. Böyle bir hareketliliğin olduğu bir yerde bizim şu anki çalışmalarımız çok az. Teşvikler ve yabancı yatırımlar geldiğinde, turizm, sanayi, ticaret ve üniversitemiz her bir koldan ilerleyecek. Örneğin şu an insanlar Samsun'dan ev alıp, 'Belki çocuklarımız burada üniversite okur' diye planlar kuruyor. Biz de kendi üzerimize düşeni yapacağız. Yurtdışında ve yurtiçinde tanıtımlar yapmalı, fuarlarımıza daha çok ziyaretçi çekmemiz gerekli. Bir bölge ilerlerse hepsi ilerler. Sanayi ilerlerse, turizm ilerleyecek, o zaman otel yatırımları olacak. Çok yönlü gelişeceğiz. İki verimli nehirimiz var, tarımı işleyerek katma değer sağlarsak, fabrikalar da kurulacak. Düzenli, bilinçli ve bilimsel çalışırsak her koldan büyüyeceğiz. Yerel yöneticilerimiz bu konuda çok titizlikle çalışıyor, sivil toplum kuruluşları olarak bizler de onlara destek olmalıyız. Çalışacak çok konu var. Gençlerimize örnek olup onlara önderlik etmemiz gerekli. Hep birlikte çalışacağız. Ülkemize ve şehrimize güveniyorum. Altyapıya verdiğimiz tüm emeklerin karşılığını alacağız. Eğitime çok önem vermemiz gerekli. Ara elemana ihtiyacımız var. İş bilmeyen ara eleman demek değil, bizde böyle bir yanlış anlama var. Teknik iş konusunda her şeyi bilen ara elemandır. Bunun için de teknik liselere ihtiyacımız var. Bir mühendisin çalışabilmesi için, iyi teknik elemanlar yetişmesi gerekli'' şeklinde konuştu.

SAMSUN KENDİ YAĞINDA KAVRULUYOR

Samsun'un kendi yağında kavrulduğunu ifade eden Kuyumcular Odası Başkanı Salih Özman da, ''Şu anda devlet eliyle yatırımın ve ekonominin büyümesi için yapılan bir şey yok diyebiliriz. Ekonomimize, memur maaşlarından gelen girdiler var. Bunun haricinde az sayıda da olsa turizm gelirimiz mevcut. Fabrikalarımız sınırlı. Çünkü çok yakınımızda teşvik alan bölgeler var, o yüzden insanlar yatırımlarını oralara yapmayı tercih ediyor. Yatırımlarımız bu illerden geride kalıyor. Bunlara rağmen Samsun ekonomisi yerel dinamiklerle kendi tırnaklarıyla bir yerlere gitmeye çalışıyor. Kötü yolda değil, herkes canıgönülden gayret ederek Samsun'u cazibe merkezi yapmaya çalışıyor. Türkiye markası olmaya gayret eden markalarımız var. Samsun'un bir avantajı var, yerel yöneticilerimizin Samsun'u büyük şehir haline getiren yatırımları var. Altyapısı neredeyse bitti, görselinde de ciddi yatırımlar var. Çevre illerden gelmesini ve böylece yerel esnafın da işleri artmasına yardımcı oluyor. Bu da büyümeyi beraberinde getiriyor. Samsun'da ekonominin düzelmesi devlet teşviklerinin yanı sıra, her ne kadar yine devlet de olsa belediyelerle oluyor. Güzel bir şehri herkes görmek ister, bu da bir talep oluşturuyor. Dolmuşçusundan restoranına, hediyelik eşya satandan, oteline kadar girdi yaratıyor. Ancak yeterli değil. Büyük tesisler veya büyük istihdam sağlanabilecek alanlar yok. Bu yüzden Samsun henüz cazibe merkezi değil. Sağlık alanında gelişmiş devlet ve fakülte hastanelerimiz var, bu da sağlık yatırımını beraberinde getiriyor. Hastaneler sayesinde irili ufaklı özel sağlık tesisleri kuruluyor. Netice itbariyle Samsun çok öyle uçmasa da sürünmüyor da. Biz kuyumcular olarak düğün sezonunu bekledik, şimdi fındıktan gelecek paralar bekleniyor. Bütün esnaf bu süreçlerden istifade ediyor. Gelecekten umudumuz var, Samsun'un geleceğinden de ekonomisinden de umutluyuz. Samsun'un gelişimi için bir taş üstüne taş koyandan Allah razı olsun'' diye konuştu.

SANAYİ YATIRIMI ŞART

Türkiye'de yapılan bölgesel yatırımlardan Samsun'un da yeterince faydalanması gerektiğini ifade eden Karadeniz Sanayici İşadamları Dernekleri Federasyonu (ORKASİFED) Başkanı Emin Bahri Uğurlu ise, ''Samsun kendiliğinden bir yerlere geliyor. 5 yıl öncesine göre elbette gelişim var. Fuarlarımızdan, Rusya'yla yapılan ihracattan ve İsrail-Rusya arasında ticari köprü olabilmemizden istifade etmemiz lazım. Hem Yeşilırmak hem de Kızılırmak havzalarında tarımı sanayileştirmemiz gerek, oralarda enerji yatırımları yapılması gerekli. Lojistik Köy'ün hayata geçmesiyle Samsun yeni bir atak yapacak. Yapılan altyapılarla birlikte 5 yıl sonra sıralamalarda çok daha iyi yerlerde olacağına inanıyorum. Bu arada Samsun'daki tüm ekiplerin koordinasyon halinde sık sık toplantılar yaparak, hükümetten de gerekli yatırımları sağlamalı ve Samsun-Mersin arası demiryolunu konuşması gerekli. Epey altyapı yapılıyor, biraz daha yapılırsa hepsinin nimetlerini yiyeceğiz. Turizm açısından da ciddi altyapı çalışmaları var. Biraz da sanayi yatırımlarına ihtiyacımız var. Milli gelir az olduğu için teşviğe ihtiyacımız var. Yapılan yatırımları 5 yıl içinde çok daha çabuk istihdama ve ekonomiye olumlu olarak dönüştürebilecek birikimimiz mevcut'' dedi.

Zerrin SOMUNCU