Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Hayati Tosun, Türkiye'de çiftçilerin kamu, yabancı ve özel bankalara olan borçlarının 89 milyar 703 milyar TL'ye ulaştığını ifade etti. Üreticinin devletten kanunda yazıldığı oranlarda destek alamadığını belirten Tosun, "Yıllar önce çiftçinin hakettiği bu destek verilmiş olsaydı, bu kadar borcu olmayacaktı" dedi.

BORÇ SARMALI

Tosun, çiftçinin 55.4 milyar TL kamu bankalarına, 15.6 milyar TL yabancı bankalara, 10 milyar TL özel bankalara ve 7.3 milyar TL de tarım kredi kooperatiflerine olmak üzere 89 milyar 703 milyon TL borcunun bulunduğunu ifade etti. Tosun, "Borçların ödenemediği ve bankalar tarafından alacak takibinde olan 2 milyar 216 milyon TL'lik bir tablo da önümüzde. Üreticinin anayasaya göre milli hasıladan yüzde 1 destek alması lazım. Ama maalesef son dönem de dahil olmak üzere bu kanun uygulanmıyor. Ödenmesi gereken destek 90 milyar TL'yi buluyor ama ödeme 2017'de 14.5 milyar TL civarında. Çiftçi de bu rakamlara göre 6-7 kat daha borçlu. Yıllar önce çiftçinin hakettiği bu destek verilmiş olsaydı, bu kadar borcu olmayacaktı. Maalesef üretici borç sarmalından bir türlü kurtulamıyor. Zinciri atmış bisiklet gibi bir borç döngüsünün içinde, üretim bu şekilde devam ettirilemez. Bu süreci devlet ithalatla baltalamaya devam ederse, ileride gıda güvencemizi kaybederiz" diye konuştu.

TOPRAĞI TERK EDİYOR

Çifçinin borç sarmalının etkisi ve üretimden kazanamaması nedeniyle şehirlere göç ettiğini belirten Tosun, "Kırsalda kalan nüfusun yaş ortalaması yükseliyor ve fiziki olarak güç isteyen tarımda da verimliliğimizi ve kalitemizi kaybediyoruz. Bu yüzden de sürdürebilir bir tarım politikamız olamıyor. Üretici, yatırım yapamadığında ürün kayıpları da oluşuyor. Tüketiciye de yansımadığı için her iki taraf da memnun değil. Ciddi bir tarım politikasına ihtiyacımız var ama şu anda uygulanan politika resmen tarımı bitirmek üzerine" dedi.

SAMSUN VALİLİĞİ'NE ÇAĞRI

Son 10 yılda TÜİK'in verilerine göre Türkiye'de tarım arazilerinin kayıp oranının yüzde 8'e yükseldiğini belirten Tosun, şu ifadelere yer verdi: "Üzülerek söylüyorum ki, Samsun'da bu oran yüzde 17.8'lerde. Çarşamba ve Bafra gibi ovalarımız varken, yanlış yatırımlar, sanayileşme, çevre kirliliği gibi pek çok nedenle ciddi anlamda tarım topraklarımızı kaybediyoruz. Karadeniz'in Çukurovası olan Samsun'da, iki ovamız kanuna göre koruma kapsamı altında ama bunlar uygulanmıyor. Uygulamanın esaslarıyla ve nerelerin koruma altına alınacağıyla ilgili bir çalışma yok. Bu konuda Samsun Valiliği'ni, Büyükşehir Belediyesi'ni göreve davet ediyoruz. Çünkü ileride bu alanları geriye döndürme şansımız yok."

Zerrin SOMUNCU