Medicana Samsun Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü'nden Op. Dr. Hatice Yağmurkaya Balkay, epidural anestezi ile ağrısız doğum hakkında bilgi verdi.

''Doğum sancısı''nın, doğum için vazgeçilmez olan rahim kaslarının kasılması sonucu ortaya çıkan çok şiddetli bir ağrı olduğunu belirten Op. Dr. Balkay, 'Hatta pek çok kadın tarafından yaşamlarındaki en şiddetli ağrı olarak tanımlanır. Hissedilebilecek ağrı ya da sancının şiddeti bebeğin boyu, bebeğin pozisyonu, pelvis (çatı )genişliği, kasılmaların gücü, geçmiş deneyimler ve beklentiler, ağrı eşiği ve henüz çözülmemiş pek çok nedenler gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Ne kadar ağrı duyacağınızı doğumu yaşamadan önce tahmin etmek güçtür. Annenin yaşamındaki belki de en güzel deneyim olan doğum sürecini tatsız bir deneyime dönüştürebilen bu sonuçları doğumun seyrini olumsuz yönde etkilemeden önleyebilmek için pek çok araştırma yapılmış ve pek çok yöntem denenmiştir' dedi.

NORMAL DOĞUMDA ALTIN STANDART EPİDURAL ANESTEZİ

Op. Dr. Hatice Yağmurkaya Balkay, konuyla ilgili şu bilgileri aktardı: 'Normal doğumda altın standart, 'Ağrısız Doğum' yani 'Epidural Anestezi' ile yapılan doğumdur. Bu yöntem normal doğum için en çok tercih edilen, en etkili, en güvenli ve en sık kullanılan yöntemdir. Halk arasında ''Ağrısız doğum hatta Prenses doğum'' olarak da adlandırılan Epidural Anestezi ile doğum, günümüzde oldukça yaygınlaşmaktadır. Burada Analjezi ve Anestezi kavramlarını birbirinden ayırmak gerekir. Analjezi ağrısızlık, Anestezi ise duyusuzluk demektir. Normal doğum sırasında bel bölgesinden epidural yolla sağlanan analjezi, yani ağrının ortadan kaldırılması yeterli olurken, sezeryan ile doğum sırasında epidural anestezi uygulamak gerekir. İşlem yönünden her iki uygulamada aynıdır, fark sadece verilen ilaç dozlarındadır. Halk arasında ''Ağrısız doğum'' olarak bilinen epidural analjezi ile doğumda; bel hizasına yerleştirilen milimetrik bir tüp olan kateterden uygulanan bir ilaçla, vücudun alt yarısından gelen ağrı sinyallerinin iletimi geçişi olarak durur ve ağrılı uyarının çıktığı bölgede ağrı duyulmaz. Burada seçilen doz; sadece rahim kasılmaları sırasındaki ağrıyı ortadan kaldıracak ancak rahim kasılmalarını azaltmayacak doğumun normal seyrini etkilemeyecek şekilde ayarlanır. Bu yöntemde sadece ağrı iletimi bloke olur, dokunma duyusu ve hareket kısıtlanmaz. Anne adayı uygulamadan sonra doğum süreci içinde kalkıp oda içinde yürüyebilir, her türlü ihtiyacını görebilir.

EPİDURAL ANESTEZİ NASIL UYGULANIR?

Normal doğumda rahim kasılmaları düzenli hale geldikten sonra ya da rahim açıklığı yaklaşık 4 cm'ye ulaştığında epidural anestezi yapılabilir. Anne adayı yan yatar veya oturur pozisyondayken kateterin takılacağı bel bölgesi önce antiseptik solüsyonlar ile temizlenir, sonra bölgeye steril örtüler konulur, daha sonra kateterin gireceği bölüm iğne ile uyuşturulur ardından kateter ciltten bel bölgesindeki omurların arasına kadar itilerek dura zarı çevresindeki epidural aralığa yerleştirilir ve flasterle sabitlenir.

Normal doğumda, kateter yerleştirilip ilaç verdikten 15 dk sonra anne adayı kasılmaları hissetmesine rağmen ağrı duymamaya başlar. Doğum uzadığında veya ilacın etkisi azalıp hasta ağrı duymaya başladığında ek dozlar verilebilir. Vaginal doğumu takiben hemen, sezeryanı takiben genellikle 24-36 saat sonra uygulamaya son verilerek kateter çekilip çıkartılır. Bu işlem mutlaka bu konuda deneyimli uzman bir anestezist tarafından yapılmalıdır.

Epidural anestezi ile (Ağrısız doğumda) rahim açıklığı 4 cm olmadan daha önce uygulanırsa kasılmayı etkileyip doğumu geciktirebilir, geç kalındığında ise hem anne gereksiz ağrı , çekmiş olur hem de ağrılar yada sık geleceğinden anne adayı işlem süresince hareketsiz kalamaz ve bu işlemi uygulaması zorlaşabilir.

DOĞUMDA EPİDURAL ANALJEZİ (AĞRISIZ DOĞUM)

Günümüzde ayaklarda uyuşukluk ve ağırlık hissi olmaksızın doğum sancısını yok etmek diğer bir ifadeyle ''Mobil Ağrısız Doğum'' mümkündür. Uygulamadan sonra yürüyebilirsiniz.

Epidural analjezi hastayı sersemletmez, barsak hareketlerini durdurmaz. Hem psikolojik rahatlamış, hem de kas spazmının çözülmesiyle normal doğum şansını arttırır. Doğum stresinin çoğunu giderir. Kaslarda gevşeme ve rahatlama sağlar. Sancıları ağrı olarak değil, basınç ve kasılma olarak hissedersiniz. Çıkım esnasında kasılmalara eş zamanlı ıkınarak, doğuma katılabilir ve doğumu çabuklaştırabilirsiniz. Doğum sonrası yorgun, bitkin olmadığınız için bebeğinizi çok daha çabuk kucağınıza alır, hemen besleyebilirsiniz.

Normal doğumun ağrı gideriminde altın standart ''Epidural Doğumdur.''

EPİDURAL ANESTEZİNİN UYGULAMASINDAKİ RİSKLER NELERDİR.

Deneyimli anestezi uzmanları uzmanları tarafından uygulandığında risk son derece azdır. En sık görülen yan etkileri ani tansiyon düşmesidir. ( Hipotansiyon) bu problemi önlemek için, işlemden hemen önce damar yolundan yaklaşık bir litre kadar su, hızlı bir şekilde verilerek damar yolunun dolması sağlanır. Ayrıca, işlem sonrası baş ağrıları yetersiz anestezik madde uygulamasına bağlı tek taraflı anestezi oluşması, kullanılan ilaçlara bağlı hafif derecede alerji ve cilt dökülmeleri, enfeksiyon, işlem sonrası bazen idrar yapmada geçici zorluklar yaşanabilir. İşlem deneyimli anestezi uzmanı tarafından yapıldığında problemler son derece azdır.

EPİDURAL ANESTEZİ (AĞRISIZ DOĞUM) KİMLERE UYGULANMAZ?

Kanama bozukluğu olanlarda

Antikoagülan (pıhtılaşmayı önleyici) tedavi alanlarda

Uygulama bölgesinde enfeksiyon-yanık varlığında

Anne adayının uygulamayı reddetmesi durumunda epidural anestezi uygulanmaz.

Epidural Anestezi (Ağrısız Doğum) en çok tercih edilen, en etkin, en güvenli, ve en sık kullanılan yöntemdir ve hastalar bu doğum için teşvik edilmelidir.