Yaratılışı gereği hiçbir insan ihtiyacı olan bütün malları kendi başına üretecek yeteneğe sahip değildir. Herkes bir başkasının ürettiği mallara ihtiyaç duyar ve böylece malların nasıl el değiştireceği sorunu ortaya çıkar.
Tarihi süreçte önce mallar mallarla değişmiş, yani takas ekonomisi yaşanmıştır. Ancak birinin ekmeğe karşı koyun, diğerinin koyuna karşı at takas etmek istemesinde olduğu gibi, karşılıklı ihtiyaçların örtüşmemesi yüzünden takas ekonomisini sürdürmek mümkün olmamıştır. Dolayısıyla tuz, pirinç ve deniz hayvanları kabukları gibi bazı mallara diğer bütün mallarla değişme özelliği atfedilmiş ve böylece mal para sistemi doğmuştur.
Tuz, pirinç ve deniz hayvanları kabukları homojen olmadıkları, taşıması ve saklaması zor olduğu, gittikçe artan mübadeleyi karşılayacak bollukta olmadıkları için daha iyi para arayışı devam etmiştir. Bu arayışın sonunda altın ve gümüş metallerin para olarak kullanıldığı metal para sistemi doğmuştur. Altın ve gümüş paralar uzun süre kullanılmıştır. Altın özellikle uluslararası ödemelerde belli ölçüde hala kullanılmaktadır.
Altın ve gümüş paralar çabuk aşındıkları, taşımaları zor olduğu, demir, bakır, kalay karıştırılarak bozuldukları (tağşiş olma) ve daha önemlisi gittikçe artan mübadeleyi karşılayacak bollukta olmadıkları için yeni para arayışı devam etmiştir. Bu arayışın sonunda kağıt para sistemi icat edilmiştir.
Kağıt para sistemi kendinden önceki para sistemleriyle karşılaştırıldığında taşıma kolaylığı, homojenlik, bolluk ve senyoraj kazançları gibi avantajlara sahiptir. Ancak kağıt para sisteminin kendine has bazı sorunları bulunmaktadır. Evvela kağıt paralar dayanıklı değildir, merkez bankaları eskiyen paraları sürekli yenilemek zorunda kalmaktadır. Taşıması kolay da olsa insanlar kağıt para taşımak istememekte, onun yerine kredi kartı (plastik para) taşımayı tercih etmektedir. Kağıt paranın üretim maliyeti ile itibari değeri arasında büyük fark olduğundan, hükümetler daha çok senyoraj kazancı elde etmek için, aşırı kağıt para üretmekte, bu da enflasyona yol açmaktadır. Kağıt paralar sürekli el değiştirdikçe bulaşıcı hastalıkların yayılmasına sebep olmaktadır. Kalpazanlar sahte kağıt para üretebilmektedir.
Kağıt para sisteminin anılan sorunlarından dolayı daha iyi para arayışı devam etmiş ve sanal para sistemi icat edilmiştir. Sanal para sisteminde fiili/somut para bulunmamakta, para internet ortamında açılan hesaplardaki kayıtlarda sanal olarak bulunmaktadır. Yakın gelecekte bu sistemin bütün alış verişleri kapsaması ve kağıt para sisteminin yerini bütünüyle alması beklenmektedir.
Günümüzde hemen herkes birçok ödemesini eline somut para değmeden yani sanal para sistemiyle yapmaktadır. İşyerleri çalıştırdıkları personele banka hesabı açtırmakta, herkesin maaşı banka hesabına yatırılmakta ve kimsenin eline para değmemektedir. Elektrik, su ve doğalgaz faturaları, kira ve okul aidatları bankaya verilen talimatla otomatik olarak ödenmekte, parayla temas yine olmamaktadır. Giyim-kuşam, gıda, ev eşyası alış verişleri kredi kartıyla yapılmakta parayla temas yine olmamaktadır. Alıcı ve satıcıların hesapları aynı bankadaysa para bankadan dışarı çıkmadan sadece hesaptan hesaba aktarılmaktadır. Alıcı ve satıcının hesapları farklı bankalarda ise bankalar arasında mahsuplaşma olmakta, parayla temas yine olmamaktadır. Görüldüğü gibi, günümüz kağıt para sisteminde alış verişlerde fiili para kullanımı, yani kağıt paraya temas oldukça azalmış, sanal para sistemi büyük ölçüde zaten gerçekleşmiştir.
Sanal parayı üretme, stoklama, taşıma maliyeti çok çok düşüktür. Ayrıca kağıt para sisteminin yukarıda ifade edilen sorunları bulunmaktadır. Dolayısıyla kağıt para sistemi sanal parayla rekabet edemeyecek, yakın gelecekte yerini sanal paraya bırakacaktır. Devlet sanal paranın sağladığı avantajlara, toplumun sanal para talebine ve sanal parayla yapılan işlemlerden doğan vergi kaybına duyarsız kalamayacak, sanal para sistemini kabul etmek zorunda kalacaktır.
Sanal para sistemi yerleştiğinde bankacılık sistemi büyük değişime uğrayacaktır. Ticari bankaların şube sayıları çok azalacak, ticari bankalar büyük ölçüde yatırım danışmanlığı yapan kurumlara dönüşecektir.
Günümüzde en yaygın kullanılan sanal para birimi Bitcoindir. Bitcoin 2009 yılında ilk defa kullanıma çıktığında bir ABD Doları 1.309 Bitcoin'e karşı gelmiştir. 17 Aralık 2017 günü Bitcoin'in değeri zirve yapmıştır. Bir Bitcoin 20.089$ değerine ulaşmıştır. Günümüzde Bitcoin'le alış veriş yapılan işyeri sayısı 13 bini aşmıştır.
Bütün bunlardan dolayı elveda kağıt para, hoş geldin sanal para diyoruz.
