Fındık Ayıklamada Devrim: İlk Patozu Yapan Yaşar Polatcan'ın Başarı Hikayesi

Yıllar önce fındık ayıklama işlemi ilkel yöntemlerle yapılıyordu ve bu süreç fındık üreticileri için büyük bir zorluk oluşturuyordu. Özellikle Samsun, Ordu ve Giresun gibi fındık üretiminin yoğun olduğu bölgelerde çiftçiler bu işin zorluklarıyla başa çıkmaya çalışıyordu. Ancak, Samsun'un Terme ilçesinde, Yaşar Polatcan, Aslan Akdoğan ve Mustafa Şahane isimli ustalar, kendi imkanlarıyla geliştirdikleri ilk patozla bu süreci büyük ölçüde kolaylaştırdılar. Yaşar Polatcan, su tesisatçısı olarak çalışırken fındık ayıklama işini kolaylaştıracak bu modern patozu başarıyla üreterek çiftçilerin hizmetine sundu.

1973-74 yıllarında patozun keşfi, fındık üreticileri için büyük bir rahatlama sağladı. Fındıklar artık günlerce harmanda beklemeden hızlıca ayıklanabiliyordu ve köyler patozun kendi bölgelerine gelmesini dört gözle bekliyordu. O dönemde, patoz o kadar popüler oldu ki, Terme'den başka ilçelere giden vatandaşlara 'patozcular' denilmeye başlandı. Yaşar Polatcan'ın oğlu İbrahim Polatcan ve ailesi, bu mirası devam ettirerek Terme'de kurdukları fabrikada tarım makineleri üretmeye devam ediyor ve bu makineleri 50 ülkeye ihraç ediyor.

İbrahim Polatcan, patozun ilk dönemlerinde çiftçilerin uzun kuyruklar oluşturduğunu belirtti. "Bundan yıllar önce fındık imece usulü evlerde elle ayıklanıyordu. Patoz 1973-74 yıllarında keşfedildikten sonra, fındık üreticileri için büyük kolaylık sağladı. O dönem Türkiye'de sadece bir patoz vardı ve herkes sıraya girip fındıklarını ayıklatmak için bekliyordu." dedi.

Günümüzde patozlar saatte 2 ton fındık ayıklayabiliyor. Polatcan, "Patozlar sürekli olarak gelişti. Yılda ortalama 30 büyük patoz üretiyoruz ve bu makineler uzun ömürlü, iyi bakım yapıldığında 40 yıl dayanabiliyor." diye ekledi. Azerbaycan gibi ülkelerde de patozlar kullanılmakta ve fındıkların kalitesini artırmak için çalışılmaktadır.

İbrahim Polatcan, babasının mirasını devam ettirerek, pirinç fabrikaları ve diğer tarım makineleri üretimi yaparak Türkiye'nin ilk pirinç fabrikasının makinelerini ürettiklerini ve şu anda 73 farklı tarım makinesi ürettiklerini belirtti. Ürettikleri makineler, fındık patozları, randıman makineleri, beton mikserleri ve diğer tarım makineleri 50 ülkeye ihraç ediliyor. Türkiye'nin fındık üretiminde dünya çapında birinci olduğu bu sektörde, patozlar önemli bir rol oynamaya devam ediyor.