Hafta sonu Merkez Organize Sanayi Bölgemizde üretim yapan bir arkadaşıma uğradım. Sohbet ettik, işleri konuştuk.
Yatırım yapmıştı. Ürün çeşidini artırarak üretim kapasitesini yükseltmişti. Üretim maliyetlerini düşürerek kendi adına rekabet avantajı sağlamıştı. Ürün belgelendirme süreçlerini tamamlamıştı. Ancak yine de dertliydi.
Nitelikli üretim personeline erişimde ve bu personeli firma bünyesinde idame ettirmekte sıkıntı çekiyordu. Çalışma ahlakından tutun da bir çalışanının işyerindeki bilgisayardan başka firmalara iş başvurusu yapmasına kadar birçok örnek vererek çalışma sistemini ciddi bir şekilde eleştiriyordu.
Diğer değindiği bir konu ise Irak’a, Mısır’a ve Suriye’ye direkt ve dolaylı ihracat yaparken; gün itibariyle satış kanallarının kapandığı ve o ülkelerde farklı farklı sistemlerin türetildiğiydi. En çok dikkatimi çeken ise Mısır’a ihracat yaparken Avustralya, İngiltere ve Belçika’dan ihracat konusu ürünün belgelendirme zorunluluğunun getirilmesiydi.
Şaşırmadığımı belirterek kendisine ilk yurtdışı seyahatimde karşılaştığım tabloyu anlatarak, bir ülkenin küresel konumunun en güzel örneğinin o ülke pasaportuna sahip vatandaşına ev sahibi ülke görevlilerinin yaklaşımı olduğunu söyledim.
Mısır’da uygulanan küresel kabuller dışındaki ürün belgelendirme talebi ise o pazarı yönetmek isteyen egemen ülkelerin paylaşımından başka bir şey değildi.
Ülkemizin Güney komşularındaki iç/dış savaşlar sadece güvenliğimizi, huzurumuzu değil ekonomimizi de ciddi anlamda etkiliyor. Kısa sürede bu etkilerin çıktılarını göremezsek de Libya örneğinde olduğu gibi orta ve uzun vadede bu etkilerin ülke ekonomimize yansımaları görülecektir.
Ekonomi ve ihracattan bahsetmişken ülkemizin ihracat verilerine bakmakta fayda görüyorum.
Son 12 Aylık Sektörel Bazda İhracat Rakamları 1.000 USD
Sektör 2013-2014 2014-2015 Değişim
(15/14) 2015 İhrac. İçin.Payı (%)
Tarım 22.246.332 21.211.456 - 4,7 14,6
Sanayi 124.249.685 111.665.776 - 10,1 76,7
Madencilik 4.789.384 4.080.888 - 14,8 2,8
İhracatçı Birlikleri Kayıtından Muaf İhracat 6.182.832 8.557.643 38,4 5,9
Toplam 157.468.233 145.515.763 - 7,6 100
Euro Bazında 87.042.581 95.282.397 9,5
TİM ve TUİK Rakamları
Tabloyu incelediğimizde bir önceki döneme göre USD bazında ihracatımızın % 7,6 oranında azalarak 145,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini görebiliyoruz. Avro bazında ise bir önceki döneme göre % 9,5 artışla 95,28 milyar Avro’luk bir ihracatımızın olduğunu söyleyebiliriz.
Kur savaşlarının şiddetle devam ettiği günümüz küresel ekonomisinde bu tabloları iyi analiz etmek gerekiyor.
En Fazla İhracat Yapılan Ülkeler 1.000 USD
ÜLKE (Bin$) 2014 - EYLÜL 2015 - EYLÜL Değ. %
ALMANYA 1.289.979 1.103.859 -14,4%
İNGİLTERE 884.873 785.819 -11,2%
IRAK 873.994 591.464 -32,3%
İTALYA 581.675 569.486 -2,1%
ABD 580.106 533.127 -8,1%
FRANSA 539.287 476.857 -11,6%
İSPANYA 427.089 383.070 -10,3%
RUSYA FEDERASYONU 531.837 276.494 -48,0%
ROMANYA 275.792 273.609 -0,8%
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 225.282 248.953 10,5%
Türkiye İhracatçılar Meclisi , 2015
En fazla ihracat yapılan ülkeler kategorisinde en çok kan kaybettiğimiz ülkelerin başında % 48,0’lik kayıpla Rusya Federasyonu ve % 32,3’lük kayıpla Irak’ın gelmesinin başlıca sebepleri, petrol fiyatlarındaki talebe dayanmayan düşüş ve jeopolitik gelişmelerden kaynaklandığını düşünmekteyim.
Almanya, İngiltere, İtalya, Fransa ve İspanya’daki düşüşün ise Avro Bölgesinde devam eden krizin yansıması olduğuna inanıyorum.
İhracattaki bu olumsuz gelişmelere rağmen dünya petrol fiyatlarındaki düşüş, ülkemizin enerji ithalatını olumlu etkiledi. Yılın ilk dokuz ayında enerji ithalatımızın tutarı % 29,6 düşüşle 41,7 milyar dolardan 29,4 milyar dolara indi. Elbette bu gelişme bütçeye nefes aldırdı.
Evet değerli okurlar, çok bilinmeyenli aslında bilinen tek gerçekli küresel ekonomide sürdürülebilir bir gelişimin sadece ve sadece üretimle olabileceğini unutmamız gerekiyor. Katma değeri yüksek, inovatif ürünler üreterek, oluşan değeri hakça paylaşarak sürdürülebilir bir gelişimi sağlayabiliriz.
Sağlıcakla
