Zona aşısı, kalp sağlığını da olumlu etkiliyor
Güney Kore'de yürütülen ve 50 yaş üzerindeki 1,2 milyondan fazla bireyin sağlık verilerinin incelendiği kapsamlı araştırma, zona aşısı yaptıran kişilerin kalp hastalığı yaşama olasılığının anlamlı şekilde düştüğünü gösterdi.
Araştırmaya göre, zona aşısı olanlarda genel kardiyovasküler hastalık riski yüzde 23 oranında azalıyor. Üstelik bu koruyucu etkinin yaklaşık sekiz yıl sürebildiği, en güçlü etkinin ise aşıdan sonraki ikinci ve üçüncü yıllarda gözlendiği bildirildi.
En yüksek koruma erkeklerde ve sağlıksız yaşam alışkanlıklarına sahip olanlarda
Çalışmada, etkinin özellikle erkeklerde, 60 yaş altı bireylerde ve sigara içen, alkol tüketen ya da fiziksel olarak yeterince aktif olmayan kişilerde daha belirgin olduğu ortaya çıktı. Bu sonuç, aşının çeşitli yaşam tarzlarına sahip bireylerde bile olumlu etkiler yarattığını gösteriyor.
Zona: Sessiz bir tehdit
Zona, suçiçeğine neden olan varicella-zoster virüsünün yeniden aktive olmasıyla ortaya çıkan ve ağrılı cilt döküntüleriyle seyreden bir enfeksiyon. Virüs, suçiçeği geçiren bireylerin sinir hücrelerinde yıllarca hareketsiz kalabiliyor ve daha sonra yeniden aktif hale gelebiliyor.
Kyung Hee Üniversitesi’nden çocuk sağlığı araştırmacısı Dong Keon Yon, “Zona, özellikle ileri yaştaki bireylerde ve bağışıklık sistemi zayıf olanlarda ciddi sorunlara yol açabilir. Araştırmalar, aşı yapılmayan kişilerin yaklaşık yüzde 30’unun yaşamlarının bir döneminde bu hastalıkla karşılaşabileceğini gösteriyor,” dedi.
Kalıcı sinir ağrısından görme kaybına kadar uzanan riskler
ScienceAlert’in aktardığına göre, zonanın en sık rastlanan komplikasyonu, aylarca hatta yıllarca sürebilen kronik sinir ağrısı. Göz çevresinde çıkan döküntüler ise görme kaybına neden olabiliyor. Bazı bireylerde kalıcı nörolojik hasarlar da gelişebiliyor.
Son dönem bilimsel çalışmalar, zonanın yalnızca sinir sistemine değil, kalp ve damar sağlığına da zarar verebileceğini ortaya koydu. Yon, “Zona hastalığı yalnızca döküntü ile sınırlı kalmayabilir; kalp sorunlarıyla da ilişkilendirilebiliyor. Bu nedenle, aşının bu riski azaltıp azaltamayacağını araştırmak istedik,” ifadelerini kullandı.
Kalp krizi ve felç ihtimalinde dikkat çekici azalma
Verilere göre, zona aşısı olan bireylerde koroner arter hastalığı riski yüzde 22, kalp yetmezliği riski yüzde 26 ve felç ya da kalp krizi gibi ciddi kardiyovasküler olayların yaşanma olasılığı da yüzde 26 oranında daha düşük.
Dong Keon Yon, “Zona aşısı, bilinen klasik risk faktörlerine sahip olmayan bireylerde dahi kalp hastalıkları riskini düşürmede etkili olabilir,” şeklinde konuştu.
Bilimsel yayınlarla destekleniyor
Çalışma sonuçları, saygın hakemli bilim dergisi European Heart Journal'da yayımlandı. Uzmanlar, bu bulguların zona aşısının sadece enfeksiyonlara karşı değil, aynı zamanda dünya genelinde milyonlarca ölüme yol açan kardiyovasküler hastalıklara karşı da önemli bir koruyucu rol oynayabileceğini düşündürüyor.
Kardiyovasküler hastalıklar: Dünya genelinde başlıca ölüm nedeni
Kalp ve damar sistemini etkileyen hastalıklar, küresel ölçekte en çok can kaybına yol açan sağlık sorunları arasında yer alıyor. Her yıl yaklaşık 18 milyon kişi, çoğunlukla kalp krizi ya da felç nedeniyle hayatını kaybediyor.
Uzmanlar, bu yeni bulgular ışığında zona aşısının halk sağlığı stratejilerinde daha geniş bir koruma aracı olarak değerlendirilebileceğine dikkat çekiyor.
