Büyük Önder Atatürk, 14 Ekim 1925 yılında
İzmir Kız Öğretmen Okulunu ziyaret ettiğinde,
öğrenciler kendisine sorar: Cumhuriyet nedir?
Atatürk, Cumhuriyeti anlatabilmek için Cumhuriyet nedir, sultanlıktan farkı nedir? diye söze başlar ve şöyle der:
Cumhuriyet, erdemin üstünlüğüne dayanan bir idaredir. Cumhuriyet idaresi, faziletli ve namuskar insanlar yetiştirir. Sultanlık korkuya, tehdide dayanan bir idare olduğu için korkak, zelil (aşağılık), sefil insanlar yetiştirir. Aradaki fark, bunlardan ibarettir.
Örnek mi istiyorsunuz?..
Binlercesi var...
İşte Atatürkün, Adana ziyareti sırasında,
Recep Çavuşla arasında geçen konuşma,
sanırım çok şeyi anlamamıza
yardımcı olacaktır...
* * *
Atatürk soruyor:
- Bu villa kimin?..
- Kirkor Efendinin Paşam.
- Şu köşk?
- Dimitri Efendinin Paşa Hazretleri.
- Ya şu ilerideki konak?
- Salamon Efendinin.
Atatürk bu kez, az ötedeki toprak damlı, virane bir evin sahibini sorunca, Adanalı gazi yanıt verir:
- Recep Çavuşun Paşam!
Atatürk, bu duruma biraz üzülmüş, biraz da sinirlenmiştir. Yanındakilere emir verir:
- Çağırın şu Recep Çavuşu!..
Recep Çavuş gelince bir asker selamından sonra, Emredin Paşam der.
Atatürk bu kez, Recep Çavuşa sormaya başlar:
- Bu villa Kirkor Efendinin, bu köşk Dimitri Efendinin, şu konak Salamon Efendinin, o virane de senin! Bu Ermeniler, Rumlar, Yahudiler şu binaları dikerken, sen neredeydin?
Recep Çavuş, yıllarca savaş meydanlarında koşturmanın verdiği gönül yorgunluğuyla yanıt verir:
- Sizinle beraberdim Paşam! Trablusgarpta, Çanakkalede, Sakaryada!
Atatürk, bu yanıt karşısında gözyaşlarını yanaklarına değil, yüreğinin derinliklerine akıtır...
* * *
Fark işte burada...
Büyük Önder Atatürkün tarifindeki Cumhuriyeti her koşulda savunan ve yaşatmaya çalışanların bayramı kutlu olsun!..
