Cumhuriyet'in ilk demiryollarından biri olan Samsun-Sivas demiryolu Eylül 2015'te hat yenileme çalışmaları nedeniyle ulaşıma kapatılmıştı. Daha önce Eylül ayında ulaşıma açılacağı söylenen demiryolunun, bu yılın sonuna kadar işletmeye açılması planlanıyor.
KAPASİTE KATLANACAK
Samsun-Sivas Demiryolu Hattının Modernizasyonu Projesi, Avrupa Birliği (AB) hibeleriyle AB sınırları dışında gerçekleştirilen en büyük proje olma özelliğini taşıyor. Proje için 220 milyon avroluk AB hibesinin yanı sıra 39 milyon avroluk yerli kaynak da tahsis edildi. 3 yıl süren çalışmalar neticesinde, trenlerin hızı saatte 40 km'den 80 km'ye, hattın günlük tren kapasitesi 21'den 54'e, yıllık yolcu kapasitesi 95 milyondan 168 milyona, yük trafiği ise 657 milyon tondan 867 milyon tona çıkacak. Seyahat süresinin 9.5 saatten 5 saate düşeceği güzergahta, ayrıca hemzemin geçitler otomatik bariyerli hale getirilirken, istasyon ve duraklarda bulunan peronlar engelli erişimine uygun olarak AB standartlarında iyileştirildi.
DEMİRYOLU SEFERBERLİĞİ
Cumhuriyet kurulduğunda tümü yabancı girişimcilerin imtiyaz sahibi olduğu 4 bin 112 km demiryolu vardı. Cumhuriyetin ilanın ardından başlatılan demiryolu seferberliği kapsamında, 23 Mart 1924'te kabul edilen kanun ile Samsun-Sivas ve Ankara-Musaköy demiryollarının inşası için 5 yılda harcanmak ve her yıl harcanacak miktarın bütçeye konulması şartıyla 65 milyon lira ödenek verilmiştir.
DEMİRYOLCULUKTA İLKLER
Samsun-Sivas(Kalın) demiryolu inşaatı Cumhuriyet'in ilk büyük ulaşım projesidir. Yine bu projede bir başka ilk de Nuri Demirağ'ın müteahhitliğe başlamasıdır. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları inşaatının ilk müteahhitlerinden Nuri Demirağ, "Samsun- Kavak arasındaki hattın müteahhitliğini yapmıştır.
Samsun-Çarşamba demiryolu yerli teşebbüsle gerçekleştirilen ilk hat olma özelliği taşırken, işletmesi 6 Aralık 1923'te 75 yıllık bir imtiyaz sözleşmesi ile Türk tütün piyasasının büyük ihracat firmalarından Nemlizadeler'in temsil ettiği 1 milyon sermayeli Türk Anonim Şirketi'ne verilmiştir. İki yıl süren inşaat faaliyetinden sonra biten 36 km'lik Samsun-Çarşamba hattı 29 Ağustos 1926'da işletmeye açılmıştır.
7 YILDA TAMAMLANDI
Samsun-Sivas hattının son bölümü olan Yıldız-Kalın arası hattının da tamamlanmasıyla demiryolu, 30 Eylül 1931'de tam güzergah olarak çalışmaya başlamıştır. Yapımı 7 yıl süren 372 km uzunluğundaki Samsun-Kalın hattı, Ankara-Sivas hattına bağlanırken, Sivas'a ulaşan bu hat üzerinde toplam 4 bin 914 metre uzunluğunda 37 adet tünel inşa edilmiştir. Hat üzerindeki boğazların toplam uzunluğu 180 km'yİ bulmaktadır, bu da hattın yüzde 45'lik kısmına denk gelmektedir.
SAMSUN-ÇARŞAMBA HATTI DA İLKLERDEN
Türkiye'nin ilk demiryolu hatlarından birisi olan Samsun-Çarşamba demiryolu hattı da Mustafa Kemal Atatürk'ün 21 Eylül 1924 tarihinde Çarşamba'da ilk kazmayı vurmasıyla başlamıştır. Atatürk törende, "Efendiler vatandaşlarımızın milli sermaye ile memlekette demiryolu inşa etmek teşebbüsü, izaha muhtaç olmayan birçok noktai nazardan fevkalade mühimdir" ifadelerini kullanmıştır.
SAMSUN, LOJİSTİK NOKTASI
Samsun-Sivas demiryolu hattının açılmasıyla Samsun'un ulaşım, ticaret ve istihdam anlamında yol katedeceğini söyleyen Samsun Ticaret Sanayi Odası Başkanı Salih Zeki Murzioğlu, "Samsun, lojistikte bir nokta. Karayolu, havayolu, denizyolu ve demiryolu ulaşımı olan Türkiye'de 3 şehirden biri. Samsun'dan Karadeniz'e kıyısı olan 7 ülkeye ihracat yapacağız. Bunun için de ulaşım noktasında tüm eksiklerin giderilmesi çok önemli. Samsun'da üretimin artması için çabalarımız var, sanayi zeminini oluşturmaya çalışıyoruz. Uzun vadede demiryolunun faydalarını göreceğiz" şeklinde konuştu.
SAMSUN, ANTEP GİBİ OLACAK
Murzioğlu, Lojistik Köy'ün demiryolu bağlantısının büyük önem arz ettiğini belirterek, "Lojistik Köy'ümüz bir süredir faaliyette, 17 Ekim'de Lojistik Köy'ün demiryolunun ihalesi yapılacak. Projemizi Türkiye'de ve dünyada duyurmaya çalışıyoruz. Lojistik Köy'ün demiryolu taşımacalığı konusunda eksiği var. Samsun-Sivas demiryolu hattının tekrar ulaşıma açılması, bu eksiği kapatacak. Samsun, Gaziantep veya Kayseri gibi olmaya namzet bir şehir" ifadelerini kullandı.
Şükrü Berk ASKAR
