Periferik Bağışıklık Toleransı Keşfi: Tıp Alanında Devrim Yaratıyor
2025 Nobel Tıp Ödülü'nün sahipleri, insan bağışıklık sisteminin kendini düzenleme yeteneğini keşfederek, bağışıklık sistemi ve otoimmün hastalıklar üzerine bildiklerimizi temelden değiştirdi. Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi, Treg hücrelerinin (düzenleyici T hücreleri) işleyişini aydınlatan çalışmalarını sundular. Bu buluş, romatoid artrit, lupus, tip 1 diyabet gibi hastalıkların tedavisi konusunda çığır açan bir anlayış geliştirilmesine olanak tanıdı.
Periferik Bağışıklık Toleransı: Nedir ve Neden Önemlidir?
Periferik bağışıklık toleransı, bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırmasını engelleyen, vücudun dengede kalmasını sağlayan kritik bir mekanizmadır. Bu keşif, otoimmün hastalıkların daha iyi anlaşılması ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi açısından önemli bir kilometre taşıdır. Özellikle kanser tedavileri ve otoimmün hastalıkların tedavisindeki yeni yaklaşımlar bu buluş sayesinde mümkün olmuştur.
Geçen Yılın Kazananları ve Nobel Takvimi
Geçen yılki Nobel Tıp Ödülü ise mikroRNA alanındaki çalışmalarıyla Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verilmişti. Nobel Tıp Ödülü, 2025 Nobel Ödülleri'ne dair açıklanan ilk ödül oldu. Diğer ödüllerin açıklanacağı tarihler ise şu şekilde:
- Fizik ödülü: Salı günü
- Kimya ödülü: Çarşamba günü
- Edebiyat ödülü: Perşembe günü
- Nobel Barış Ödülü: Cuma günü
- Nobel Ekonomi Anma Ödülü: 13 Ekim
Nobel Ödüllerinin Tarihçesi ve Verilme Süreci
Nobel Ödülleri, 1900 yılında Alfred Nobel’in vasiyetiyle kurulan Nobel Vakfı tarafından verilmektedir. Ödüller, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından verilen, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp dallarında en başarılı kabul edilen kişilere verilmektedir. Nobel Ekonomi Ödülü ise 1968 yılında İsveç Merkez Bankası tarafından ekonomi dalında verilmeye başlanmıştır. Nobel Ödülleri her yıl 10 Aralık'ta Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümünde sahiplerine takdim edilir. Ayrıca, 1901'den bu yana bazı yıllarda ödüller verilmemiştir, özellikle Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında iptaller yaşanmıştır.