Anne Genleri Zekayı Belirliyor mu?

Zeka genleri ve çocuk gelişimi üzerine yapılan araştırmalar, annelerin rolünün sandığımızdan çok daha büyük olduğunu gösteriyor. Ama babalar da boş durmuyor, kendi tarzlarıyla çocuğun potansiyelini ortaya çıkarıyor.

X Kromozomu ve Zeka

Bilim insanları zeka genlerinin büyük çoğunluğunun X kromozomunda olduğunu keşfetmiş. Kadınlar iki X kromozomuna sahip oldukları için, çocuklarına bu genleri aktarma olasılıkları erkeklere göre daha yüksek. Erkekler ise tek X kromozomu ile genetik şansa bağlı. Glasgow’da yapılan bir araştırmada, babadan gelen bazı bilişsel genlerin devre dışı kaldığı tespit edilmiş.

Fare Deneylerinden İlginç Bulgular

Laboratuvar deneylerinde genetiği değiştirilmiş fareler kullanılmış. Fazla anne geni taşıyan farelerin beyinleri büyük ama vücutları küçük çıkmış. Baba genleri baskın olanlarda ise tam tersi olmuş. Anneden gelen genler düşünme, dil, planlama gibi işlevlerde aktifken, babadan gelenler agresyon, cinsellik ve beslenme gibi temel içgüdülerde yoğunlaşmış.

İnsanlar Üzerinde Araştırma

1994’ten beri 12 bin 686 gençle yapılan uzun süreli çalışma, çocukların zekasını en çok etkileyen şeyin annenin IQ’su olduğunu ortaya koymuş. Eğitim, sosyo-ekonomi veya ırk gibi faktörler hesaba katıldığında bile annenin etkisi belirgin.

Çevresel Faktörler ve Duygusal Bağ

Zeka tamamen genetik değil. Washington Üniversitesi’nden bir araştırma, anneleriyle sıcak ve destekleyici ilişki yaşayan çocukların hafıza ve öğrenmeden sorumlu hipokampuslarının %10 daha büyük olduğunu göstermiş. Bazen bir sarılma, bir sohbet bile fark yaratabiliyor.

Babaların Rolü

Babaların katkısı da göz ardı edilemez. Onların duygusal destekleri ve rol modelleri çocukların potansiyelini ortaya çıkarmada etkili. Yani zekayı şekillendiren sadece anne değil, ikisi birlikte süper bir ekip gibi çalışıyor.

Kısaca, zekanın genetik temeli anneden geliyor ama çevre, duygusal bağ ve babaların desteği olmadan tam anlamıyla açığa çıkmıyor.