Bilim insanlarının yeni keşfi, Mars’ın güney yarımküresinde yer alan ve daha önce kuru olduğu düşünülen Noachis Terra bölgesinde, geçmişte devasa nehirlerin aktığını ortaya koydu. NASA'nın Mars uydularından elde edilen verilerle yapılan bu araştırma, gezegenin tarihi hakkında şaşırtıcı ipuçları sunuyor.
Devasa Bir Alan İncelendi
Open University doktora öğrencisi Adam Losekoot ve araştırma ekibi, yaklaşık 10 milyon kilometrekarelik alanı inceleyerek çarpıcı sonuçlara ulaştı. Bu yüzey alanı, neredeyse Avustralya kıtasından bile daha geniş. Analizler, Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) ve Mars Global Surveyor araçlarının yüksek çözünürlüklü görselleri üzerinden gerçekleştirildi.
Beklenmedik Bir Bölgeden Sürpriz İzler
Losekoot yaptığı açıklamada, “Mars’ta su izlerine daha önce rastlandı, fakat bu bölge uzun zamandır susuz kabul ediliyordu,” ifadelerini kullandı. Elde edilen bulgular, söz konusu nehirlerin sadece yerel yağmur veya karla beslenmiş olabileceğini ortaya koyuyor.
Ters Nehirler Yüzeye Çıkıyor
Bilim insanları, Noachis Terra’da “fluvial sinuöz sırtlar” adı verilen jeolojik yapıların izini sürdü. Bu oluşumlar, zamanla sertleşip çevrelerindeki yumuşak malzemelerin erozyona uğramasıyla yüzeye çıkmış, antik nehir yataklarına ait tortul katmanlardan oluşuyor. Görüntülerde bazı nehirlerin kraterlerin içine girip bu alanları doldurduğu, ardından krater duvarlarını aşarak yollarına devam ettiği açıkça görüldü.
Milyarlarca Yıllık Su Geçmişi
Keşfedilen nehir izleri, yaklaşık 3.7 milyar yıl öncesine kadar uzanıyor. O dönemde Mars’ın atmosferi günümüze göre daha kalın olup sıvı suyu tutabilecek koşullara sahipti. Zamanla manyetik alanın zayıflamasıyla Güneş rüzgârları atmosferi aşındırdı ve gezegen büyük ölçüde kuraklaştı.
Derinlerde Saklı Sular Olabilir
2025 Nisan ayında yayımlanan bir başka araştırmaya göre, Mars yüzeyinin altında hâlâ önemli miktarda su rezervi bulunabileceği düşünülüyor. Özellikle buzla kaplı kutupların ötesinde, derin yer altı katmanlarında sıvı suyun varlığı ihtimali bilim insanlarını heyecanlandırıyor.
Yaşam İhtimali Güçleniyor
Bu son bulgular, Mars’ın tarih boyunca yaşam için elverişli koşulları barındırmış olabileceğine dair umutları artırıyor. Gezegenin su geçmişine dair yeni ipuçları, gelecekteki araştırmalara yön vermek açısından büyük önem taşıyor.