Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), fiziki ve dijital POS sistemlerinin başka kişilerce kullanılmasını engellemek için kapsamlı bir adım atmaya hazırlanıyor. Hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği taslağı ile, POS cihazlarının sadece yetkili mükellefler tarafından kullanılması sağlanacak. Perakende satış yapan tüm işletmelerin, yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar edinmesi ya da güvenli mobil ödeme sistemlerine geçiş yapması zorunlu hale gelecek.
Yeni Nesil Cihazlara Geçiş Zorunluluğu Geliyor
Yürürlüğe girmesi beklenen taslağa göre; basit usule tabi olanlar ve toptancılar dışındaki tüm perakendeciler, ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda kalacak. Bu cihazlar, hem slip hem de mali belgeyi tek belge olarak sunabilen EFT-POS özelliğine sahip olacak. Söz konusu sistem sayesinde her işlem, şeffaf şekilde kayda alınacak.
Denetimlerde bazı işletmelerin, başka vergi mükelleflerine ait POS cihazlarını kullanarak yaptıkları satışları kayıt dışında tuttuğu tespit edildi. Yeni düzenlemeyle bu tür uygulamaların önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Güvenli Mobil Ödeme Zorunluluğu
Perakende satış yapan mükelleflerin yeni nesil cihazlar dışında, GİB tarafından onaylanan güvenli mobil ödeme sistemlerine dahil olması da alternatif olarak sunuluyor. Bu kapsamda çerçeve, kayıt dışı ekonomik faaliyetleri ortadan kaldıracak şekilde çiziliyor.
Seyyar Cihaz Kullanımına Sınırlama
Yeni düzenlemeyle birlikte, bir mükellef başka bir işletmeye ait POS cihazını ya da güvenli ödeme sistemini kullanamayacak. Ayrıca banka ve ödeme hizmet sağlayıcıları, belirtilen mükelleflere seyyar EFT-POS cihazı temin etmeyecek. POS cihazları sadece kendi adına banka veya ödeme sağlayıcısıyla sözleşme yapan işletmeler tarafından kullanılabilecek.
Bayilik Sistemi İçin Yeni Kurallar
Bayiler ile ana bayiler arasındaki ticari ilişkiler çerçevesinde bazı esneklikler tanınacak. Belirli şartların karşılanması halinde, bayiye ait ödeme cihazına ana firmanın POS uygulaması tanımlanabilecek. Bunun için Türkiye genelinde en az 30 bayinin bulunması, geçerli bir bayilik sözleşmesinin mevcut olması, slip bilgilerinde ana firmaya dair verilerin yer alması ve tahsilatların Gelir İdaresi’ne bildirilmesi gerekiyor.
E-Ticaret Mükellefleri İçin Ayrı Düzenleme
E-ticaret yapan mükellefler, yalnızca bu faaliyet kapsamındaki satışlar için sanal POS kullanabilecek. Ancak elektronik ticaret dışında kalan işlerde, sanal POS uygulamalarıyla tahsilat yapılması mümkün olmayacak. Hizmet sağlayıcılar ve aracı kurumlar, tahsilat işlemlerini yalnızca bu çerçevede gerçekleştirebilecek.
Banka ve Ödeme Kuruluşlarına Görev Düşüyor
POS cihazları ve ödeme sistemleri sağlayan bankalar ile ödeme hizmet kuruluşları da düzenleme kapsamında sorumluluk üstlenecek. Bu kurumlar, mükelleflere sadece yetkili oldukları cihazları verecek ve bu sistemlerin amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını düzenli olarak denetleyecek.
Yeni düzenlemelerle birlikte, işletmelerin mali şeffaflığı artırılırken, POS cihazları üzerinden gerçekleştirilen kayıt dışı işlemlerle mücadelede önemli bir adım atılmış olacak.