19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Atatürk'ün Kurtuluş mücadelesini başlatma amacıyla ayak bastığı Samsun, yalnızca Cumhuriyet tarihimizin değil binlerce yıl öncesine dayanan uygarlıkların da izlerini taşımaktadır. Samsun'u ziyaret edenler için mutlaka görülmesi gereken başlıca tarihi mekanlar şu şekildedir:
1- Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi
Samsun'un Tekkeköy ilçesinde yer alan mağaralar, Karadeniz Bölgesi'nin bilinen en eski yerleşim yerleri olarak bilinmektedir. Paleolitik Çağ’dan bu yana insan yaşamına dair izler barındıran bu bölgede tarih ve doğayı bir arada keşfedin.
2- Gazi Müzesi
İlkadım ilçesinde bulunan bu müze, Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Samsun'a geldiğinde konakladığı Mantika Palas Oteli’nin restore edilmesi ile oluşturulmuştur. Gazi Müzesi'nde Atatürk'ün şahsi eşyaları, silahları ve samsun'daki faaliyetlerine dair belgeleri bulunmaktadır.
3- Göğceli Camii-Çivisiz Mimari Harikası
1206 yılında Selçuklular döneminde tamamen çivisiz inşa edilen cami, ahşap mimarisi ile dikkat çekmekle birlikte Samsun'un Çarşamba ilçesinde yer almaktadır. Bugüne dek sağlam kalan cami, Türk İslam mimarisinin özgün örneklerindendir.
4- Saathane Meydanı ve Saat Kulesi
Samsun'un İlkadım ilçesinde bir meydandır. Osmanlı dönemine ait saat kulesi ve tarihi yapıları ile nostaljik bir atmosferdir.
5- Bandırma Vapuru ve Milli Mücadele Parkı
Atatürk'ün Samsun'a geldiğinde kullandığı Bandırma vapurunun birebir kopyası burada bulunmaktadır. Vapurun içerisinde Atatürk ve silah arkadaşları balmumu heykelleri ile canlandırılmıştır. Hemen yanında yer alan Milli Mücadele Parkı ise Kurtuluş Savaşı'nın ruhunun yansımasıdır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın verilerine göre Samsun, Karadeniz bölgesi'nde en fazla tarihi noktaya sahip şehirlerden biri olarak bilinir. Uzmanlar bu alanların yalnızca turistik değil kültürel ve eğitici birer araçta olduğunun bilinmesi gerektiğini belirtiyor
