FDA'dan tarihi adım: Alzheimer için ilk kan testi resmen onaylandı
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Alzheimer hastalığının teşhisi için geliştirilen ilk kan testine onay verdi. Bu gelişme, nörolojik hastalığın erken evrede tespit edilmesini kolaylaştırarak, tedaviye zamanında başlanmasına olanak sağlayacak.
Fujirebio Diagnostics tarafından geliştirilen test, kandaki iki özel proteinin seviyelerini ölçüyor. Bu ölçüm sayesinde, beyinde Alzheimer ile ilişkilendirilen amiloid plaklarının birikip birikmediği anlaşılabiliyor.
Amiloid plakları artık tarama veya sıvı örneği olmadan tespit edilebilecek
Alzheimer'ın temel belirtisi olarak bilinen amiloid birikimleri, daha önce yalnızca beyin görüntüleme teknikleri veya omurilik sıvısından elde edilen analizlerle saptanabiliyordu. Ancak yeni test sayesinde bu işlemlere gerek kalmadan sadece kan örneğiyle aynı bilgilere ulaşmak mümkün hale geldi.
Uzmanlar ne diyor?
Johns Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Marty Makary, “Alzheimer çok geniş bir kitleyi etkiliyor; meme ve prostat kanserinin toplamından daha fazla kişide görülüyor,” diyerek konunun ciddiyetine dikkat çekti.
Makary ayrıca, “65 yaş üzerindeki bireylerin yaklaşık yüzde 10’unun Alzheimer hastası olduğu tahmin ediliyor. 2050 yılına kadar bu sayının iki katına çıkması bekleniyor. Bu tarz yeniliklerin hasta yaşamını doğrudan etkileyebileceğine inanıyorum,” dedi.
Mevcut tedaviler neler sunuyor?
Şu anda FDA tarafından onaylanmış iki farklı Alzheimer tedavisi bulunuyor: Lecanemab ve Donanemab. Her iki ilaç da beyindeki amiloid birikimlerini hedef alıyor. Klinik çalışmalar, bu tedavilerin hastalığın ilerleyişini tamamen durdurmasa da bilişsel gerilemeyi kısmen yavaşlattığını ortaya koydu.
Uzmanlar, bu tedavilerin özellikle erken teşhisle birlikte uygulandığında daha yüksek etki gösterdiğini ve hastalara bağımsız yaşam süresinde birkaç ay kazandırabileceğini ifade ediyor.
FDA'dan resmi açıklama
FDA’nın web sitesinde yayımlanan açıklamada, “Alzheimer, hafıza ve düşünsel becerileri yavaşça yok eden, ilerleyici bir beyin hastalığıdır. Yeni geliştirilen 'Lumipulse G pTau217/ß-Amiloid 1-42 Plazma Oranı' testi, 55 yaş üstü ve Alzheimer semptomları gösteren bireylerde hastalığa işaret eden amiloid plaklarının erken tespiti için kullanılacaktır,” ifadelerine yer verildi.
Yeni testin tıp dünyasında nasıl bir etki yaratacağı ve erken teşhis konusundaki farkındalığı ne derece artıracağı ise önümüzdeki dönemde netleşecek.