İnsanların yatırım için seçimi beklediğini ve bir krizin yaşandığını söyleyen Samsun Sanayici ve İş İnsanları Derneği Başkanı İsmail Okutgen, 'Bu krizin ağır sonuçları oldu ve olmaya devam ediyor' ifadelerini kullandı. Okutgen, reel sektörün tamamının borçlu durumda olduğunu söyledi. Umudu kaybetmemek gerektiğini de belirten SAMSİAD Başkanı, iş dünyasına çağrı yaptı: Panik yapmadan, işimize sahip çıkıp, doğru politikalar uygulayarak bu krizi de aşabiliriz. Türkiye'nin bunu aşacak kapasitesi var.
Samsun Sanayici ve İş İnsanları Derneği nasıl bir profile sahip, genel yapısı ve tarihçesi hakkında bilgi verir misiniz?
İsmail OKUTGEN: Derneğimiz 20 Mayıs 1992'de Rahmetli Ömer Tuğrul Erol'un girişimleriyle kuruldu. İlk genel kurulumuzda da Fahrettin Ulusoy başkan seçildi. SAMSİAD: Samsun, Amasya, Çorum ve Tokat illerinden oluşan ORKASİFED 'in çatısı altındadır. Bu federasyon da TÜRKONFED 'e bağlıdır. Üst kuruluşumuz olan TÜRKONFED, 40 bin üyesiyle 75 milyar dolar ihracat 7 milyon istihdam sağlayan Türk iş dünyasının en büyük sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz kurulduğu günden bu yana kişilikli duruşunu hiç bozmadan, herkese eşit mesafede hiçbir siyasi angajmanı olmadan çalışmalar yapan tarafsız bir sivil toplum örgütüdür.
Nasıl bir üye profiliniz var?
İsmail OKUTGEN: Türkiye'nin en büyük ilk 500 sanayi kuruluşu arasında yer alan 4 fabrika, 2'inci 500 sanayi kuruluşu arasında yer alan 3 fabrika, ihracatta ilk binde olan 7 firma da derneğimizin üyesi.
Başkanlığınızdaki yönetim kurulunun görevi yaklaşık 1 yıl önce devraldığını biliyoruz. Neler yapıldı bu bir yıllık süreçte?
İsmail OKUTGEN: Bu bir yıl içinde 7 iş yemeği toplantımız oldu. Bu toplantılarda ülkenin ve şehrimizin ekonomik gidişatına yönelik sunumlar yapıldı. Yapmak istediğimiz projeleri ele alma fırsatımız oldu. Hollanda Ticaret Odası Samsun'a ziyarette gelmişti. Onlarla bir protokol imzaladık. Bu protokol iki ülkenin iş adamlarını bir araya getirmeyi ve Hollandalı iş adamlarının Türkiye'de yatırım yapmasını sağlamayı amaçlıyor.
Neden Hollanda ile böyle bir çalışma yapılıyor, bu ülkeyi özellikle mi seçtiniz? Bu çalışmalar hangi alanlarda yapılacak, Samsun'a yansımaları ne olacak?
İsmail OKUTGEN: Samsun'un tarımsal alanda çok büyük potansiyeli var. Bizler de tarım ve tarıma yönelik sanayinin gelişmesi için neler yapabiliriz düşündük. Bildiğiniz gibi, bir takım teşvikler var, bunların hangilerinden faydalanabiliriz araştırırken gündemimize birkaç konu başlığı geldi. Bunlar; soğuk hava depoculuğu, yaş sebze ve meyve işleme ve paketleme tesisi, kurutma tesisi vb. alanlar. Tarım, sütçülük, çiçekçilik gibi konular da yine gündemimizdeydi. Bizim bunları konuştuğumuz zaman diliminde Hollandalı heyeti Samsun ziyareti söz konusu oldu. Hollanda tarım ürünü ihracatı konusunda dünyanın sayılı ülkelerinden biri. Yüzölçümü Konya kadar olan bir ülkeden söz ediyoruz. Bu ülke, yılda 90 milyar dolar tarımsal ürün ihracatı yapıyor. Bizim tarımsal ürün ihracatımızsa 18 milyar dolar. Toplam ihracat rakamlarına baktığımızdaysa Hollanda'nın yıllık ihracatı 475 milyar dolar, bizim 157 milyar dolar. Yani ihracatta bizden üç misli öndeler. Ülke olarak bunu yapabilme potansiyelimiz bizim de var. Bu ayın sonunda, Hollanda'ya 16 kişilik bir heyet ile ziyarete gideceğiz. Orada çeşitli temaslarımız, sera gezimiz olacak. Çiçek mezadında bulunacağız. Tarımsal gelişmelere dair sunum yapacaklar. Süt ve süt ürünleriyle ilgili, hayvancılık ile ilgili yerleri de dolaşacağız. Bu gezi sonucunda orada bir fikir ortaya çıkacağına inanıyoruz.
TÜİK verilerine göre 2018 Aralık ayı itibariyle Samsun'dan 55,1 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. Yine aynı ay, Samsun ilinde 71,9 milyon dolar değerinde ithalat gerçekleştirildiğini biliyoruz. İthalatı arttırmak için neler yapılmalı sizce?
İsmail OKUTGEN: Bu söylediğiniz tablo Türkiye ortalamasının bir yansıması. Samsun'un potansiyeline göre ihracatın düşük olduğunu söyleyebiliriz. Samsun'un yıllık ihracat hedefi 1 milyar dolar, yıllar içinde kademeli olarak bu orana ulaşılacaktır. Tabii katma değer üreten ürünlerin önemi büyük. Bu ürünlerin başında da bölgemiz için fındık geliyor. Fındığı işlenmiş olarak ihraç edebilsek Samsun'un ihracatı otomatikman ikiye katlanır.
Derneğinizin 'Dış Ticaret Masası ' adlı bir çalışması olduğunu biliyoruz. Ne var bu çalışmanın içeriğinde?
İsmail OKUTGEN: Samsun'da dış ticaret konusunda bir ihtiyaç olduğunu gördük. Ve böyle bir masa oluşturduk. Dış ticaret konusunda tecrübeli, sanayici arkadaşlarımızın bu masada görev almalarını sağladık. İhracat yapmak isteyen arkadaşlarımız dış ticaret masasına müracaat edip bilgi alabiliyor. Bu çalışmadan faydalanmak isteyen kişinin ya da firmanın derneğimiz üyesi olması da şart değil.
Samsun'un gündemini uzun bir süredir meşgul eden Gülsan Sanayi Sitesi'nin taşınması süreci ile ilgili düşünceniz nedir?
İsmail OKUTGEN: Gülsan'da binin üzerinde iş yeri, 5 binin üzerinde çalışan var. Bu insanları mağdur etmeden bir çözüm bulmak gerekiyor. Gülsan Sanayi Sitesinin şehrin göbeğinde, çirkin bir yapı olarak kaldığı konusunda hemfikiriz. Ama orada ciddi bir ekonomi dönüyor. Benim görüşüme göre buradaki iş yeri sahiplerini, yerlerinden etmeden önce, onlara kaliteli birkaç tane sanayi sitesi kurulmalı. İş yerleri toplu olarak oraya taşınmalı. Ondan sonra Gülsan Sanayi Sitesi'ne yapılmak istenenin yapılmalı. İş dünyasının tedirgin etmemek gerekiyor.
Malumunuz seçim dönemindeyiz, adaylar sahada ve vaatlerini anlatıyor. Bu dönem Samsun ekonomisini nasıl etkiliyor sizce?
İsmail OKUTGEN: Seçim atmosferi sadece Samsun'u değil tüm Türkiye'yi etkiliyor. Yatırım yapmak isteyenler seçimi bekliyor. Döviz, faiz artacak mı endişesi söz konusu. Türkiye geçtiğimiz yıllarda çok krizler yaşadı. Şuan yaşadığımız krizin de ağır sonuçları oldu ve olmaya devam ediyor. Reel sektör daha önceli krizlerde bu kadar zarar görmemişti. Şuan reel sektörün tamamı borçlu durumda ama bunu, Türkiye'nin aşacak kapasitesi, kabiliyeti var. Panik yapmadan, işimize sahip çıkıp doğru politikalar uygulayarak bu krizi de aşabiliriz. Bardağın dolu tarafına bakmak gerekiyor. Krizler bazen fırsatlar da yaratabiliyor. Herkes işine ne kadar odaklanırsa ülke ekonomisi için de o kadar faydalı olur diye düşünüyorum. Daha çok çalışmamız lazım 8 saat çalışıyorsak 12 saat çalışacağız.
Son olarak neler söylemek istersiniz?
İsmail OKUTGEN: Zor bir dönemi ülke olarak hep beraber aşacağız. Çok çalışmamız ve çok üretmemiz gerekiyor. Ülkemizin potansiyeli var. Gençlerimize iş imkanı yaratmamız gerekiyor, onları çalışma alanlarına çekmemizin yolu çok üretmekten geçiyor. Sizlere de çok teşekkür ediyorum.
Biz teşekkür ederiz.
Röportaj: Burcu DÜZGÜN ÇOBAN
Fotoğraf: Pirsu DÜZGÜN
