Kedi sahiplerinin en büyük endişelerinden biri olan FIP hastalığı, koronavirüs ile enfekte olmuş kedilerde virüsün mutasyona uğraması sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Islak ve kuru olmak üzere farklı formları bulunan FIP, ilerleyici bir hastalıktır ve ne yazık ki hayati tehlike oluşturabilir. Bu yazımızda kedilerde FIP hastalığı hakkında önemli bilgiler bulabilirsiniz.
Kedilerde FIP Hastalığı Nedir?
Kedi Enfeksiyöz Peritoniti (FIP), kedilerde sıkça görülen viral bir hastalıktır. Temel nedeni koronavirüstür ve insanlarda COVID-19'a neden olan koronavirüsten farklıdır. Kedi koronavirüsü genellikle ishal dışında belirgin sorunlara neden olmaz, ancak bazı durumlarda vücudun bağışıklık sistemi ile etkileşime girerek FİP hastalığına yol açabilir. Kedi Enterik Koronavirüs ile enfekte olan kedilerin yaklaşık %10'unda virüs mutasyona uğrayıp kedi vücuduna yayılan kedigil enfeksiyoz peritonit virüsü yani FIPV olarak da bilinen bir enfeksiyona yol açabilir. Bu durumda böbrek, beyin ve karın bölgesinde ciddi bir enfeksiyon oluşabilir. FIP'in bulaşıcı olmadığı düşünülse de ciddi bir hastalık olduğu ve enfekte olan kedinin hayatını tehdit ettiği unutulmamalıdır. FIP'e neden olan temel unsur bağışıklık sistemi ile virüs arasındaki etkileşimin kendisidir. Bir kedide FİP görüldüğünde genellikle ilerleyici bir etkiye neden olduğundan hastalığın tanınması önem taşır.
Kedilerde FIP Hastalığı Belirtileri
Koronavirüs bulaşan kediler genellikle belirgin bir semptom göstermezler. Bazı kediler hapşırma, gözlerde sulanma ve burun akıntısı gibi belirtiler yaşarken bazıları ishal gibi sindirim sistemi şikayetleri ile karşılaşabilirler. Çoğu durumda, belirtiler kendiliğinden geçer. Korona virüse maruz kalan kedilerin küçük bir kısmında FIP adı verilen hastalık gelişir. FIP belirtileri virüse maruz kaldıktan haftalar, aylar ve hatta yıllar sonra ortaya çıkabilir.
Kedilerde FIP hastalığı temel olarak ıslak ve kuru olmak üzere iki ayrı formda görülür. Hastalığın formundan bağımsız olarak FIP geliştiren kedilerde genellikle ilk etapta iştahsızlık, kilo kaybı, depresyon ve ateş gibi genel semptomlar ortaya çıkar. Hastalığın ıslak ve kuru formları birbirine dönüşebilir.
Kuru formdaki FIP kan damarları çevresinde enfeksiyon ve iltihaplı lezyonlara neden olabilir. Bu bölgelerde oluşan enfeksiyonlar beyne, karaciğere, böbreklere, akciğerlere ve cilde ulaşarak zarar verebilir. Kuru form kedilerin nöbet geçirmesine, hareketlerinde anormalliğe neden olabilir. Tüm bunlara ek olarak aşırı susama, idrar sıklığında artış, kusma, sarılık ve kilo kaybı gibi şikayetler de oluşabilir.
Kedilerde FIP hastalığı ıslak formda olduğunda karın içi bölgede sıvı birikir ve kedinin göbeğinde şişkinlik meydana gelir. Göğüste sıvı birikimi meydana gelmesi halinde kedi nefes alırken zorluk yaşar. Islak form kan damarlarında hasara yol açarak karın ve göğüs bölgesinde enflamasyon ve sızıntıya neden olur.
Kedilerde FIP Ne Kadar Yaygın?
Tek kedili evlerde kedinin herhangi bir koronavirüs ile enfekte olma riski %50'dir. Birden fazla kedinin olduğu evlerde ise bu oran %80-90 civarına çıkabilmektedir. Kedi enterik koronavirüsü olan kedilerin yaklaşık %90'ından fazlası sağlıklı kalır. Bu da FIP'yi kediler arasında nadir görülen bir hastalık yapar. Veteriner hekim tarafından gözetim altında tutulan kedilerin yaklaşık %1'inde FIP görülmektedir.
Bazı kedi ırkları FIP'ye daha yatkındır. Abyssinian, Bengal, Birman, Himalayan, Ragdoll ve Devon Rex türlerinde kedi enfeksiyöz peritonitine daha sık rastlanmaktadır. Hastalık birden fazla kedinin bulunduğu evlerde ya da barınaklarda da daha sık görülmektedir. Çeşitli nedenlerle stresli olan kedilerde görülme riski daha fazladır.
Kedilerde FIP hastalığı tedavisi oldukça zordur ve ne yazık ki birçok kedide ölümcül sonuçlar doğurabilir. Ancak, son zamanlarda yapılan araştırmalar ve gelişmelerle birlikte FIP tedavisinde umut verici ilerlemeler kaydedilmiştir. GS-441524 adlı antiviral ilaç, FIP tedavisinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu ilaç, kedilerde FIP tedavisinde kullanılan en etkili tedavi yöntemlerinden biridir.
GS-441524, kedilerde FIP tedavisi için geliştirilen ve başarı oranı yüksek olan bir ilaçtır. Klinik çalışmalar, bu ilacın FIP tedavisinde %87'nin üzerinde bir başarı oranına sahip olduğunu göstermektedir. GS-441524, FIP'in ıslak ve kuru formlarının tedavisinde etkili olabilir. Ayrıca, nörolojik ve oküler FIP türlerinde de kullanılabilmektedir.
FIP tedavisi GS-441524 ile yapılır. Bu ilaç enjeksiyonlar ve oral kapsüller şeklinde verilebilir. Tedavi süreci, hastalığın şiddetine ve kedideki genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Veteriner hekiminiz, kedinizin durumuna göre uygun tedavi planını belirleyecektir.
FIP tedavisi sırasında, kedilerin düzenli olarak veteriner hekim kontrolünde olması önemlidir. Tedavinin etkili olup olmadığını izlemek ve gerekirse tedaviyi ayarlamak için düzenli kontroller gerekebilir. Ayrıca, tedavi süresince kedilerin genel sağlığına dikkat edilmeli, beslenmelerine özen gösterilmeli ve stres faktörleri en aza indirilmelidir.
GS-441524 ile yapılan tedavilerde önemli bir başarı oranı elde edilmiştir. Klinik çalışmalar, GS-441524 ile tedavi edilen kedilerin %87'sinin iyileştiğini göstermektedir. Ancak, tedavi süreci kedilerin genel sağlık durumuna ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişebilir.