Ev kiralamalarındaki eşyalı evlerin artmasıyla birlikte, ev sahipleri ile kiracılar arasındaki anlaşmazlıklar da büyüyor. Son zamanlarda, depozito iade şartları ve beyaz eşya raporu talepleri sıklıkla gündeme gelmeye başladı. Peki, beyaz eşya çalışır raporu talebi, kimin sorumluluğunda olmalı? Kiracı mı, ev sahibi mi? Türkiye Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (TÜKONFED) Emlak Komisyonu Üyesi Halil Güven, bu sorulara yanıt verdi.
Ev Sahiplerinden Yeni Talep: Beyaz Eşya Çalışır Raporu!
Ev sahiplerinin, kiracıdan beyaz eşya çalışır raporu talep etmesi, ev kiralamalarında yepyeni bir uygulama olarak ortaya çıktı. Özellikle pandemiden sonra, eşyalı evlerin artması ve kısa süreli kiralamaların yaygınlaşması, ev sahiplerinin bu talebi gündeme getirmesine neden oldu. Güven, "Beyaz eşya raporu talebi, aslında yeni bir uygulama. Pandemi ile birlikte evler daha fazla eşyalı olarak kiralanmaya başlandı ve bu süreçte bazı eşyalarda bozulmalar yaşandı. Özellikle turizmin yoğun olduğu bölgelerde, ev sahipleri bu raporu istemeye başladılar. Daha önce böyle bir durumla karşılaşmamıştık" dedi.
Bozulan Eşyadan Kim Sorumlu?
Bozulan eşyalardan kimin sorumlu olduğu, kiracılar ve ev sahipleri arasında önemli bir tartışma konusu. Halil Güven, konuyu şöyle açıkladı: "Eğer kiraya veren evini eşyalı olarak kiraladıysa, kiracı, eşyayı kullanılabilir halde tutmak zorundadır. Yani, eğer kiralanan eşya bir şekilde bozulursa, tamirat sorumluluğu kiralayanda olur. Ancak, kiracı hor kullanım sonucu eşyayı yıpratmışsa, o zaman sorumluluk kiracıdır."
Mutat Kullanım ve Hasar Durumu
Güven, "Mutat kullanım dışı zararlar" ile ilgili de önemli açıklamalar yaptı: "Eğer kiracı eşyayı olduğu gibi kullanmışsa, normal kullanım sırasında oluşan zararlar kiracıya ait değildir. Ancak, eşyalar şiddetle kullanıldıysa veya darbe aldıysa, bu durumda zarar kiracıya ait olur. Yargıtay, bu tür durumlarda kiracının sorumluluğunu belirlemiştir."
Yargıtay’ın Kararları: Kırılan Eşyada Kim Sorumlu?
Halil Güven, Yargıtay’ın daha önceki kararlarına da değindi: "Bir araç kiraladığınızda, normal kullanımda tekerlekler belirli bir ölçüde yıpranır. Bu durumda kiralayan, tekerleklerin değişmesini isteyemez. Ancak, eğer araç yarışlarda kullanıldıysa veya aşırı şekilde kötüye kullanıldıysa, bu durumda tekerleklerin değiştirilmesi gerekir. Bu tür durumlar, Yargıtay’ın verdiği kararlarda net bir şekilde belirlenmiştir." Güven, beyaz eşya raporu talebinin de benzer şekilde hukuki bir temele dayanması gerektiğini belirtti.
Kiracılar İçin Önemli Bir Uyarı: Depozito Kesintisi Yapılabilir Mi?
Güven, depozito kesintileri konusunda da açıklamalar yaptı: "Eğer kiracı, eşyaların bozulmasından sorumluysa, depozito kesintisi yapılabilir. Ancak kiracı, eşyaların bozulmasından sorumlu değilse, depozitodan herhangi bir kesinti yapılamaz. Bu durum, yasal bir zorunluluk olarak uygulanmaktadır." Bu açıklamalar, kiracılar ve ev sahipleri arasındaki anlaşmazlıkları önceden çözebilmek adına oldukça önemli bir rehber olacaktır.
Sonuç: Kiracı ve Ev Sahipleri İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sonuç olarak, beyaz eşya raporu talebinin, her iki tarafın da haklarını korumak amacıyla düzgün bir şekilde yönetilmesi gerektiği ortaya çıkıyor. Kiracılar ve ev sahipleri, sözleşme öncesi bu konuyu netleştirerek, olası anlaşmazlıkların önüne geçebilirler. Yasal haklar ve sorumluluklar konusunda bilgi sahibi olmak, her iki tarafın da mağdur olmaması adına büyük önem taşıyor.
