İnternette gezinirken attığınız her adım aslında dijital bir iz bırakır. Bu izler, farklı yollarla bazı kişiler ya da kurumlar tarafından görülebilir. Herkesin merak ettiği “İnternet geçmişimi kimler görebilir?” sorusunun cevabı, kullandığınız cihazdan internete bağlandığınız ortama kadar birçok faktöre bağlıdır. İşte detaylı açıklamalarla kimlerin sizin internet geçmişinize ulaşabileceği;
Cihazınıza Erişimi Olan Kişiler
Bilgisayarınızı, telefonunuzu ya da tabletinizi başka biriyle paylaşıyorsanız, bu kişi sizin tarayıcı geçmişinize erişebilir. Chrome, Firefox, Safari gibi tarayıcılar ziyaret ettiğiniz siteleri otomatik olarak hafızaya alır. Tarayıcı ayarlarından geçmişe girildiğinde, hangi sayfaların ne zaman ziyaret edildiği görülebilir. Eğer gizli sekme kullanmadıysanız ya da geçmişinizi düzenli olarak silmiyorsanız, tüm ziyaret bilgileriniz açıkça görüntülenebilir.
İnternet Servis Sağlayıcıları (ISS)
İnternet servis sağlayıcıları (Türk Telekom, Vodafone, Superonline gibi) internet trafiğinizi yönlendiren ve aktaran kurumlardır. Her çevrimiçi etkinlik, bu sağlayıcıların sunucularından geçer. Bu da şu anlama gelir: Ziyaret ettiğiniz siteler, ISS’ler tarafından kayıt altına alınabilir. Genellikle bu veriler kullanıcıya özel şekilde detaylı olarak izlenmez, ancak yasal bir talep olduğunda ya da teknik bir sorun yaşandığında bu kayıtlar kullanılabilir. Ayrıca bazı servis sağlayıcılar reklam ve analiz amaçlı verileri anonim şekilde işleyebilir.
Ağ Yöneticileri ve Kurumsal Denetim
Özellikle iş yerlerinde, okullarda ya da kamusal Wi-Fi ağlarında ağ yöneticileri internet trafiğini denetleyebilir. Bu ortamlarda girilen siteler, kullanılan veri miktarı, hatta hangi dosyaların indirildiği gibi bilgiler ağ üzerinden takip edilebilir. Ağ yöneticileri bu bilgileri hem güvenlik hem de çalışan verimliliğini ölçmek amacıyla kullanabilir.
Kötü Niyetli Yazılımlar ve Casus Programlar
Bilgisayarınıza ya da telefonunuza bulaşabilecek bir casus yazılım (spyware), arka planda sizin hangi siteleri ziyaret ettiğinizi, ne aradığınızı ve hatta şifrelerinizi dahi kaydedebilir. Bu nedenle antivirüs programı kullanmak ve güvenilmeyen uygulamalardan uzak durmak çok önemlidir.
