Bilim dünyasında büyük yankı uyandıran bir çalışma, öğrenme yetileri üzerine uygulanabilecek teknolojik müdahalelere dair yeni bir kapı araladı. Araştırmada, üniversite öğrencilerinin kafasına elektrotlar yerleştirilerek yapılan elektriksel uyarımlar sayesinde matematiksel başarıda önemli gelişmeler sağlandığı ortaya kondu. Üstelik bu etkinin, beyinlerindeki bağlantı zayıflığı bulunan bireylerde daha da etkili olduğu belirtildi.
Düşük Şiddetli Akım, Hesaplamayı Güçlendiriyor
Oxford Üniversitesi’nde yürütülen çalışmaya 72 öğrenci katıldı. Katılımcıların beyinlerine, matematikle ilişkili olduğu bilinen iki bölgeye — dorsolateral prefrontal korteks (dlPFC) ve posterior parietal korteks (PPC) — hissedilmeyecek düzeyde elektrik verildi. Kontrollü deney kapsamında bazı katılımcılara ise herhangi bir gerçek uyarım uygulanmadı.
Toplamda beş günlük süreçte, öğrenciler 150 dakikalık beyin uyarımı eşliğinde çeşitli matematik testlerine tabi tutuldu. Bu testlerde hem işlem yapma becerisi hem de bilgiyi ezberleme kapasitesi değerlendirildi. Bulgulara göre, dlPFC bölgesine yapılan stimülasyon özellikle hesaplama yeteneğini geliştirmede oldukça başarılı oldu. Ancak PPC’ye yöneltilen akımın ezberlemeye belirgin bir katkı sağlamadığı gözlemlendi.
Zayıf Bağlantılar, Yüksek İlerleme Potansiyeli
Çalışmanın dikkat çeken diğer bir yönü, beynin ön (frontal) ve üst (parietal) bölgeleri arasındaki bağlantıların gücüne dair ölçümler oldu. Bu iki bölgenin uyumlu çalışması matematik öğrenimi için kritik önem taşıyor. Başlangıçta bu bağlantıların zayıf olduğu bireylerin testlerde daha çok zorlandığı, ancak aynı grubun elektriksel uyarı sonrası en fazla gelişme gösterdiği belirlendi.
İleri Düzey Matematikçileri Etkileyebilir
Öte yandan, araştırma ekibi daha önce yaptığı bir başka çalışmada, bu tür beyin uyarımlarının ileri seviyedeki matematikçilerin performansını düşürebileceğini de ortaya koydu. Araştırmayı yöneten nörobilimci Roi Cohen Kadosh, dış müdahalenin hali hazırda oldukça iyi çalışan bir sistemi bozabileceğini, bunun da “beyin gürültüsüne” yol açarak verimi düşürebileceğini ifade etti.
Ev Kullanımına Yakın Ama Testler Sürüyor
Teknolojinin ev ortamında kullanılabilir hale gelmeye yaklaştığını belirten Kadosh, özellikle öğrenme bozukluğu, dikkat eksikliği gibi nörogelişimsel sorunlar yaşayan bireyler için umut verici gelişmelerin kapıda olduğunu söyledi. Ancak uzmanlar, uygulamanın geniş çapta kullanılabilmesi için daha fazla deneysel çalışma yapılması gerektiği görüşünde.
Binghamton Üniversitesi’nden psikolog Sung Joo Kim ise bu tarz müdahalelerin kişiye özel olarak tasarlanması gerektiğine dikkat çekerek, “Beyin bölgelerini hedef alarak çalışmak istiyorsanız, bireylerin nörolojik yapılarını dikkate almak zorundasınız” uyarısında bulundu.
