Samsun, Trabzon ve Ordu'da Rekor Artış
Samsun, Trabzon ve Ordu’da Durum Ne?
Haber merkezimizin TÜİK verilerinden derlediği bilgilere göre, bölge illerinde kişi başına düşen gelir dolar bazında ciddi bir eşiği aşmış durumda:
-
Samsun’un 2023 yılında 8 bin 420 dolar olan kişi başına GSYH'si, 2024 yılında 9 bin 875 dolara yükseldi. (TL bazında 369 bin 415 TL)
-
Trabzon’un 8 bin 096 dolardan 9 bin 420 dolara yükseldi. (TL bazında 345 bin 969 TL)
-
Ordu’nun 6 bin 330 dolardan 7 bin 215 dolara yükseldi. (TL bazında 293 bin 783 TL)
Bölgesel Sıralama ve Liderler
Karadeniz Bölgesi genelinde Artvin 390 bin 108 TL (kişi başı) ile ilk sırada yer alırken; Samsun, toplam ekonomik büyüklük (hasıla) bakımından bölgedeki liderliğini sürdürerek Türkiye genelindeki payını artırdı.
Kişi başına düşen gelirde Türkiye genelinde ise İstanbul 802 bin 669 TL ile ilk sırada yer alırken, onu 788 bin 873 TL ile Kocaeli ve 788 bin 859 TL ile Ankara izledi. İl düzeyinde GSYH hesaplarında son üç sırada ise Gümüşhane, Ardahan ve Bayburt yer aldı
İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, 2024
Gayrisafi Yurt İçi Hasıladan 2024 yılında en yüksek payı %29,2 ile İstanbul aldı
İl düzeyinde cari fiyatlarla Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) hesaplamalarına göre; 2024 yılında İstanbul 13 trilyon 10 milyar 693 milyon TL ile en yüksek GSYH'ye ulaştı ve toplam GSYH'den %29,2 pay aldı. İstanbul'u, 4 trilyon 672 milyar 844 milyon TL ve %10,5 pay ile Ankara, 2 trilyon 562 milyar 758 milyon TL ve %5,7 pay ile İzmir izledi. İl düzeyinde GSYH hesaplarında son üç sırada 41 milyar 875 milyon TL ile Gümüşhane, 35 milyar 502 milyon TL ile Ardahan ve 28 milyar 137 milyon TL ile Bayburt yer aldı.
GSYH'den en yüksek payı alan ilk beş il, 2024 yılında toplam GSYH'nin %53,0'ını oluşturdu.
İl bazında GSYH payı, cari fiyatlarla, 2024
İstanbul, kişi başına GSYH'de 2024 yılında 802 bin 669 TL ile ilk sırada yer aldı
Kişi başına GSYH'de 2024 yılında, İstanbul 802 bin 669 TL ile ilk sırada yer aldı. İstanbul'u 788 bin 873 TL ile Kocaeli ve 788 bin 859 TL ile Ankara izledi. İl düzeyinde kişi başına GSYH hesaplamalarında, 203 bin 49 TL ile Van, 194 bin 660 TL ile Ağrı ve 188 bin 144 TL ile Şanlıurfa son üç sırada yer aldı.
Kişi başına GSYH, 2024 yılında on bir ilde Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti.
İl bazında kişi başına GSYH endeksi, cari fiyatlarla, 2024
[Türkiye=100]
İstanbul, "tarım, ormancılık, balıkçılık" ve "diğer hizmet faaliyetleri" hariç, tüm faaliyetlerde en yüksek payı aldı
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2024 yılında cari fiyatlarla GSYH'den en yüksek payı alan İstanbul; tarım, ormancılık, balıkçılık ile diğer hizmet faaliyetleri dışındaki faaliyetlerde de ilk sırada yer aldı. İstanbul'un bilgi ve iletişim faaliyetleri toplamından aldığı pay %64,0, finans ve sigorta faaliyetleri toplamından aldığı pay %59,3, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri toplamından aldığı pay %39,0, ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri toplamından aldığı pay %39,8, inşaat sektörü toplamından aldığı pay %27,8 olarak gerçekleşti. Konya %5,6 pay ile tarım, ormancılık, balıkçılık sektöründe 81 il içinde ilk sırada yer alırken, Ankara %44,9 pay ile diğer hizmet faaliyetlerinde ilk sırada yer aldı.
GSYH'den en büyük pay alan ilk beş il için iktisadi faaliyet kollarına göre il payı, A10(1) düzeyinde, cari fiyatlarla, 2024
İstanbul'un toplam GSYH'si içinde en yüksek payı %33,9 ile ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri aldı
İstanbul, 2024 yılında ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri toplamından %39,8 pay alırken, ilin toplam GSYH'si içinde bu faaliyetin payı %33,9 olarak gerçekleşti. İstanbul'un toplam GSYH'si içinde sanayi sektörü %15,1 pay ile ikinci sırada iken mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %7,2 pay ile üçüncü sırada yer aldı.
Zincirlenmiş hacim endeksiyle GSYH, 46 ilde, bir önceki yıla göre Türkiye ortalamasının üzerinde büyüdü
Yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2024 yılında bir önceki yıla göre %3,3 artarken, 46 ilde Türkiye ortalamasının üzerinde artış gerçekleşti. Bir önceki yıla göre 2024 yılında en yüksek artış gösteren ilk üç il sırasıyla %31,4 değişim oranı ile Adıyaman, %17,1 ile Bayburt ve %17,0 ile Malatya oldu. Bir önceki yıla göre en yüksek azalış gösteren üç il ise sırasıyla %2,4 ile Bilecik, %5,7 ile Kırşehir ve %7,9 değişim oranı ile Erzincan oldu.
İl bazında GSYH büyüme hızı, zincirlenmiş hacim endeksiyle, 2024
İstanbul %0,62 ile, 2024 yılı Türkiye GSYH büyümesine (%3,3) en fazla katkı sağlayan il oldu
Yıllık GSYH'nin, zincirlenmiş hacim endeksiyle bir önceki yıla göre %3,3 artışına en fazla katkı veren il %0,62 ile İstanbul oldu. İstanbul'u %0,44 ile Ankara ve %0,16 ile Hatay izledi. Yıllık GSYH büyümesine 2024 yılında negatif yönlü katkı veren illerin başında %0,017 ile Erzincan, %0,012 ile Kırşehir ve %0,011 ile Adana yer aldı.
İllerin Türkiye GSYH büyümesine katkısı, zincirlenmiş hacim endeksiyle, 2024
Bu konu ile ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi Aralık 2026'dır.
____________________________________________________________________________________________________
AÇIKLAMALAR
Duyurusu 02/02/2024 tarihinde yapılmış olan Ulusal Hesaplar Sisteminde Ana Revizyon; ulusal hesaplar sistemindeki iyileştirmeleri takip etmek için "Uyumlaştırılmış Avrupa Revizyon Politikası"na uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Revizyona ilişkin hesaplamalar, mevcut veri kaynakları ve bu çalışmaların ulusal hesaplar sistemine etkilerine dair metodolojik açıklamalar Haber Bülteni Tablo 9'da yer almaktadır.
Geçmiş yayınlarda "Hizmetler" olarak adlandırılan GHI sektörünün kapsamının daha açık biçimde anlaşılabilmesi amacıyla, bu faaliyet grubu için "Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri" ifadesi kullanılmıştır.