Günümüzde akıllı telefonlar hayatımızın neredeyse her alanına sızmış durumda. Sabah alarmından gece film izlemeye kadar hemen her işimizi cep telefonlarımızla hallediyoruz. Ancak bu kadar sık kullandığımız cihazların pillerine nasıl davrandığımızı hiç düşündünüz mü? Pek çoğumuzun hala “Telefonun şarjı tamamen bitsin, sonra takarım” gibi yanlış bir alışkanlığı var. Oysa bu alışkanlık sandığınızdan çok daha büyük sorunlara yol açıyor.
Lityum-iyon Pillerin Görünmeyen Düşmanı
Modern akıllı telefonlarda kullanılan lityum-iyon piller aslında oldukça hassas bir yapıya sahip. Güney Kore'deki Pohang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nde yapılan bilimsel bir araştırma bu pillerin bilinçsiz şarj edilme biçimlerinden dolayı yapısal zarar gördüğünü ortaya koydu. Araştırmaya göre telefonunuzu sürekli %0’a kadar kullanıp öyle şarja takmak, pilin içindeki dengeyi bozuyor.
Bu pillerin içerisinde nikel, manganez ve kobalt gibi elementler bulunuyor. Ancak pil tamamen boşaldığında, içeride “quasi-conversion reaction” denilen kimyasal bir süreç başlıyor. Bu süreçte oksijen, lityumla birleşerek lityum oksit oluşturuyor. Sonuç mu? Pilin içinde zararlı gazlar oluşuyor ve bu durum, sadece pil ömrünü kısaltmakla kalmıyor, aynı zamanda cihazın genel sağlığını da olumsuz etkiliyor.
Yeni Teknolojiler, Yeni Riskler
Son yıllarda kobaltın çevresel ve ekonomik açıdan maliyetli olması nedeniyle, pillerdeki nikel oranı artırılmaya başlandı. Ancak bu da yeni bir problemi beraberinde getiriyor. Çünkü araştırmalar gösteriyor ki, nikel oranı arttıkça bu zararlı kimyasal tepkimeler daha da şiddetli hale geliyor. Yani teknoloji ilerledikçe, bilinçsiz kullanımın zararları da büyüyor.
Ne Yapmalı?
Peki bu durumdan nasıl kaçınabiliriz? Öncelikle, telefonunuzu %100’e kadar doldurmak zorunda olmadığınızı bilmeniz önemli. Aynı şekilde, tamamen bitmesini de beklememek gerekiyor. Uzmanlar, telefon şarj seviyesini genellikle %20 ile %80 arasında tutmanın, pil sağlığı açısından en dengeli yöntem olduğunu söylüyor. Ayrıca gece boyunca şarjda bırakmak da önerilmeyen bir alışkanlık.
