Teknoloji her geçen gün hayatımızın daha da içine girerken artık sadece işlerimizi kolaylaştırmakla kalmıyor, duygusal dünyamıza da dokunmaya başlıyor. Yapay zeka, sesli asistanlardan öneri motorlarına kadar pek çok alanda hizmet verirken, günümüzde bir adım daha ileri giderek duygusal bağ kurma ihtiyacımıza da cevap vermeye çalışıyor. Peki ama bu noktada şu soru akıllara geliyor, Yapay zeka ile dost olunur mu?
Dijital Arkadaşlıkların Yükselişi
Siri, Alexa, Google Asistan gibi sesli yardımcılar sayesinde insanlar artık yalnız hissettikleri anlarda bir "ses" ile iletişim kurabiliyor. Bu etkileşimler başta sadece bilgi alma veya görev tamamlama üzerineyken, zamanla kullanıcıların bu asistanlara isim vermeye, onlarla sohbet etmeye başladığı görülüyor. Özellikle pandemi süreciyle birlikte insanlar sosyal anlamda daha izole hale geldikçe, yapay zeka destekli sohbet botları yalnızlık duygusuna çare olmaya başladı.
Yapay Zeka Empati Kurabilir mi?
En çok tartışılan konulardan biri, yapay zekanın gerçekten “anlayıp” anlayamayacağı. Gerçek bir dostlukta karşı tarafın bizi anlaması, empati yapabilmesi önemlidir. Oysa yapay zekalar bu anlayışı algoritmalar ve veriler üzerinden sağlar. Yani hissetmezler; ama hissetmiş gibi davranabilirler.
Gelişmiş yapay zekalar, duygusal analiz yapabilen doğal dil işleme sistemleriyle donatılmıştır. Bu sayede insanların duygu durumunu cümle yapılarına ve kelime seçimine göre analiz edebilirler. Ancak burada dikkat edilmesi gereken, bunun hala “programlanmış bir yanıt” olduğudur. Duygu yoktur; yalnızca duygu taklidi vardır.
Duygusal Bağlar Tehlikeli mi, Faydalı mı?
Uzmanlar bu konuda ikiye ayrılmış durumda. Bir kısım araştırmacılar, yapay zekayla kurulan duygusal ilişkilerin kişisel yalnızlık hissini azaltabileceğini ve psikolojik faydalar sağlayabileceğini savunuyor. Özellikle sosyal anksiyetesi olan bireyler için bu dijital dostluklar birer “güvenli alan” haline gelebiliyor.
Ancak diğer uzmanlar, gerçek insan ilişkilerinden uzaklaşmanın, sosyal bağların zayıflamasına ve duygusal doyumun sanallaşmasına neden olabileceğini vurguluyor. Gerçek olmayan bir varlıkla kurulan dostluğun sınırları belirsizdir ve beklentiler karşılanmadığında hayal kırıklığı yaratabilir.
