Türkiye’de mülk sahipleri ile kiracılar arasında kira bedeli konusunda anlaşmazlık yaşanması durumunda başvurulan bir hukuki yol olan kira tespit davası, önemli bir konut hukuku mevzuatını oluşturur. İşte kira tespit davası hakkında bilinmesi gereken temel noktalar:
Kira Tespit Davası Nedir?
- Anlaşmazlık Durumu: Kiracı ile mülk sahibi arasında kira bedeli konusunda anlaşmazlık yaşandığında açılır.
- Mahkeme Kararıyla Kira Belirlenmesi: Davanın sonucunda mahkeme, kira bedelinin ne düzeyde olacağını belirler.
Kira Tespit Davası Şartları
- Süre Şartı Yok: Kiracının fahiş fiyat şikayeti üzerine herhangi bir süre şartı olmaksızın açılabilir.
- Yabancı Para Birimi Üzerinden Belirlenen Kira: Eğer kira yabancı para birimi üzerinden belirlenmişse, 5 yıl geçmeden dava açılamaz.
- Ortak Kararın Olmaması Durumu: 5 yıl altında bir kira sözleşmesi varsa, TÜFE’ye göre 12 aylık ortalama çerçevede yeni kira bedeli belirlenir.
- Konut ve İş Yeri İçin Geçerli: Arsa gibi taşınmazlar bu dava kapsamında değildir, konut veya iş yeri olması gerekmektedir.
- Yeni Kira Dönemi Öncesinde Açılma: Yeni kira döneminden 30 gün önce açılabilir.
Kira Tespit Davası Bedelinin Ödenmesi
- Masraflar: Davayı açan taraf, dava masraflarını öder. Kiracı dava açarsa, masraflara katlanmak zorundadır.
- Amortisman Süreci: Kiracı, mülk sahibinin belirttiği fiyattan daha uygun bir kira bedeli belirlenirse, masraflarını kısa sürede amorti edebilir.
Ekonomik Dengesizlikler ve Kira Tespit Davası
- Enflasyon ve Zam Sınırı: Kira bedelleri genellikle enflasyon, ÜFE ve TÜFE’ye göre belirlenir. Hükümetin fahiş kira artışlarını önlemek için uyguladığı yüzde 25 zam sınırı, bu tür davaların artmasına neden olmuştur.
- 2024 Temmuz Ayına Kadar Sürecek Uygulama: Mevcut yüzde 25 zam sınırı uygulaması 2024 Temmuz ayına kadar devam edecek.
Kira tespit davaları, mülk sahipleri ve kiracılar arasında adil bir denge kurmayı amaçlar. Özellikle ekonomik dalgalanmalar ve enflasyonun etkisi altında kira artışlarının önlenmesi için önemli bir araçtır. Bu davalarda dikkate alınması gereken şartlara uymak, taraflar arasında adil bir çözüm sağlamak için önemlidir.
