Gece Yarısı Sarsıldı: Muğla'da 5.8 Şiddetinde Deprem
2 Haziran 2025 tarihinde saat 02.17’de Muğla’nın Marmaris ilçesi açıklarında 5.8 büyüklüğünde bir deprem yaşandı. Akdeniz’e kıyısı olan birçok ilde güçlü şekilde hissedilen bu sarsıntıya karşı teknolojik sistemler adeta saniyelerle yarıştı. Android işletim sistemine entegre olan Google Deprem Uyarı Sistemi ve Deprem Ağı mobil uygulaması, kullanıcıları sarsıntıdan yaklaşık 10 ila 15 saniye öncesinde haberdar etti.
Uygulamaların erken uyarı sistemi sayesinde birçok kişi yıkıcı dalga gelmeden önce güvenli bir alana geçebildi. Google tarafından gönderilen uyarı mesajında depremin şiddeti tahmini olarak 6.4 büyüklüğünde bildirildi.
Deprem Ağı 45 Saniyeye Kadar Erken Bildirim Gönderdi
Futura Innovation tarafından geliştirilen Deprem Ağı uygulaması, Akdeniz ve Ege bölgelerindeki kullanıcıları yaklaşık 15 saniye önce uyarırken, Marmara çevresinde bulunan kullanıcılara ise 45 saniye öncesinden bildirim gönderdi. Bu sistemde ise depremin büyüklüğü 5.7 olarak tahmin edildi. Marmaris açıklarında meydana gelen depremin büyüklüğü AFAD tarafından 5.8, Kandilli Rasathanesi tarafından ise 5.7 olarak açıklandı.
Ege ve Akdeniz'deki birçok noktada yoğun sarsıntılar hissedilirken, İstanbul çevresindeki bölgelerde daha hafif titreşimler kaydedildi.
Deprem Uyarı Sistemleri Nasıl Çalışıyor?
Erken uyarı uygulamaları, bir depremin gerçekleşmesini önceden tahmin etmekten ziyade, sarsıntı başladığı anda ortaya çıkan ilk verileri hızlıca analiz ederek kullanıcıları uyarıyor. Depremler iki farklı dalga ile yayılıyor: P dalgası (birincil ve hissedilmesi zor) ve S dalgası (yıkıcı ve şiddetli). Uygulamalar, P dalgasını tespit ederek S dalgası ulaşmadan önce insanlara uyarı mesajı gönderiyor.
Android cihazlarda yer alan ivmeölçerler, bu sürecin en kritik parçalarından biri. Tıpkı küçük bir sismograf gibi çalışan telefonlar, P dalgası anında titreşimleri analiz ediyor. Bu veriler, yapay zeka destekli sistemler aracılığıyla işlenerek saniyeler içinde deprem uyarısı haline getiriliyor.
Depremin merkezinden uzak olan yerlerde yaşayan kullanıcılar, daha erken uyarı alabiliyor. Örneğin; merkez üssüne 100 kilometre uzaklıktaki bir kişi, S dalgası başlamadan 15-30 saniye önce bildirim alabilir. Bu süre içinde insanlar asansörlerden çıkabilir, baş üstü nesnelerden uzaklaşabilir veya çömelerek güvenli pozisyon alabilir.
Türkiye’de En Güvenilir Deprem Uyarı Uygulamaları Hangileri?
- Google Deprem Uyarı Sistemi: Android cihazlarda varsayılan olarak bulunuyor. Ayarlar menüsünden “Deprem” araması yapılarak aktif edilebiliyor.
- Deprem Ağı: Futura Innovation tarafından geliştirilen bu uygulama, Android'de ücretsiz sunulurken, iOS kullanıcıları için 99,99 TL'lik bir ücret karşılığında indirilebiliyor. Cihazlardaki sarsıntı verilerine dayanarak kullanıcıya erken uyarı gönderiyor.
Bu iki sistem, Türkiye'de deprem erken uyarı teknolojisinin en çok tercih edilen örnekleri olarak dikkat çekiyor.
