Başladıktan sonra, ne kadar hızlı yayılacağını veya vücudun hangi bölgelerinin etkileneceğini tahmin etmek neredeyse imkansızdır. Cildinizin herhangi bir kısmı, saçlarınız, ağzınızın içi veya hatta gözleriniz arasında etkilenmektedir Vitiligo hastalığının altta yatan nedeni melanin hücrelerinin (cilt pigmentinden sorumlu hücreler) ölümüdür. Durum, herkesi etkileyebilir, ancak daha koyu cilt tonlarına sahip insanlarda, sadece kontrast nedeniyle daha belirgindir.
Vitiligo Belirtileri Nelerdir?
Vitiligo'nun birincil semptomu, cilt veya saç bölgelerinde cilt pigmentinin kaybıdır. Etkilenen cilt beyaza döner ve saçlar erken yaşta gri veya beyaza dönebilir. Görünür mukus zarları renkte açılabilir (burnunuzun veya ağzınızın içi gibi) ve yamalar vücudun herhangi bir yerinde görünebilir. Tipik olarak, semptomlar 20 yaşına kadar ortaya çıkacaktır, ancak yaşamın ilerleyen dönemlerinde semptomlar geliştirmek mümkündür. Yamaların vücudunuzda nerede gelişeceğine dair öngörülebilir bir desen yoktur, ancak birçok durumda sonunda vücudunuzun çoğunu etkileyecektir ve pigmentin tedavi ile bile geri dönmesi pek olası değildir.
Vitiligo Nedenleri Nelerdir?
Melanin üreten hücrelere melanosit denir ve vitiligo bu hücreler öldüğünde veya düzgün çalışmayı bıraktığında ortaya çıkar. Hücrelerin etkilendiği bölgeler beyazlaşmaya başlar, çünkü artık cilt pigmenti yoktur. Bu durumun kalıtımsal olmasından kaynaklanabilir (genellikle ailede vitiligo geçmişi vardır) veya vücudunuzun kendi hücrelerine saldırmaya başladığı, bağışıklık sistemi olan bir bağışıklık sistemi olmaktadır. Bazı durumlarda, aşırı güneş yanığı veya cilt yaralanması gibi belirli olaylardan kaynaklanmaktadır.
Vitiligo Teşhisi
Vitiligo varlığını belirlemek için doktorunuzun fizik muayene yapması gerekecektir. Ayrıca genel sağlık ve ailevi vitiligo geçmişiniz hakkında da soracaktır. (genetik bir bağlantı olup olmadığını görmek için). Vitiligo'nun başlangıcına yol açan diğer faktörler genellikle vitiligo'nun ilk fark edildiği bölgeye döküntü, güneş yanığı veya travmayı (örn. Bir sıyrık veya yara) içerir.
Hangi cilt bölgelerinin etkilendiğine dair daha iyi bir fikir edinmek için doktorunuz karanlık bir odada etkilenen cilt üzerinde bir Wood lambasını parlatacaktır. Wood'un lambasından gelen ultraviyole (UV) ışık, cildin altta yatan durumuna bağlı olarak cildin farklı renkler göstermesine neden olur. Vitiligo ile renk yoktur ve cilt pigment olmadan çok beyaz görünür.
Vitiligo Tedavisi
Birçok durumda tedavi zor olsa da, vitiligo için çeşitli tedavi türleri mevcuttur. Açık tenli insanların bronzlaşmayı önlemek için güneşten kaçınmaları gerekmektedir. Pigmentli cilt bronzlaşmazsa, etkilenen alanlar daha az fark edilir. Vitiligo teşhis ve tedavisi konusunda uzman doktorlar tarafından yapılması gerekmektedir.
Ciltteki pigmenti yeniden kazanmaya yardımcı olan bileşikler içeren iki tür krem vardır. Kortikosteroid bileşikleri içeren kremler, vitiligo'nun meydana geldiği küçük beyaz lekelerde pigmentin geri kazanılmasına yardımcı olabilir, ancak cilde zarar verebilir ve dikkatli bir şekilde reçete edilmelidir. İmmünomodülatör bileşikleri içeren diğer kremler, beyaz lekelerdeki pigmentin yeniden kazanılmasına yardımcı olur.
Vitiligoya Ne İyi Gelir?
Uzmanların sunduğu kanıtlanan tedavi yöntemleri dışında bilinen kesin bir yöntem yoktur. Kanıtlanmamış olsa da mineraller, vitaminler ve aminoasitlerin faydası olduğu bildirilmiştir.
Vitiligoya Ne İyi Gelmez?
Tedavide sırasında kullanılan fototerapi ile UV kullanılması sebebi ile çok yüksek sürelerce güneşlenmek veya solaryuma girmek gibi davranışlar cilt kanseri riskini arttırmaktadır. Hastaların araştırılıp kanıtlanan tedaviler dışında tedavilere yol açması ciltleri için ciddi riskler taşımaktadır
Vitiligo İlaçları
Vitiligo için kullanılan bazı ilaçlar şunlardır;
- Kortikosteroidli kremler
- Sistemik kortikosteroidler
- Topikal veya sistemik takrolimus
Vitiligo için hangi doktor ve hangi bölüme, ne zaman gidilmeli?
Kişi cildi üzerinde beyazlıklar yada renk açılması gibi belirtiler görür ise hastanenin Dermatoloji bölümüne (Deri ve Zührevi Hastalıkları) başvurmaları gerekmektedir. Eğer kişinin ailesinin geçmişinde bu hastalığı geçiren biri var ise cildinde açık renk var ise vitiligodan şüphelenmeli ve bir doktora görünmesi gerekmektedir.Dermatoloji hastanesi şehrinin yanı sıra Türkiye'deki birçok şehirde yer almaktadır.
Gebelikte Vitiligo
Hamilelik sırasında vitiligo hastalığının şiddetinde anlamlı denebilecek herhangi bir değişiklik beklenmemektedir. Gebelik kaynaklı kişinin vücudunda oluşan çatlaklar ve renk açılmalarını vitiligo ile alakası yoktur.
Çocuklarda Vitiligo
Vitiligo tanısını çoğunlukla 21 yaşından önce konduğunu için hastalık genellikle çocukluk çağında başlamaktadır. Teşhisin koyulduğu erken dönemlerde bene benzer etrafındaki cilt rengi açılmış bölgeler görülmektedir. Bu durum vitiligonun ilk belirtisi olarak kabul edilmektedir.
Bebeklerde Vitiligo
Bebekli döneminde tıpkı çocukluk dönemindeki gibi risk grubunda görünse de 0-1 yaş aralığında sık rastlanmamaktadır. Bu süreçte bebeğin cildi konttrol edilmeli ve herhangi bir renk deri renginde değişim gözlemlendiğinde çocuk doktoruna başvurmak gerekmektedir.