n SAĞLIKLI BESLENME
n n
n Toplumumuzda gıdaların enerjisini ifade ederken, kilokalori yerine kalori deme alışkanlığı gelişmiştir. O nedenle kilokalori yerine Kkalori yazmak yanlış olmaz kanaatindeyim.
n Gıdaların kalori değeri içeriğindeki yağ, şeker, protein miktarlarının verdiği kalorilerin toplamı ile oluşur.
n 1gr karbonhidrat dediğimiz şeker 4 kkalori,
n 1gr yağ 9 kkalori,
n 1gr protein 4 kkalori,
n 1gr alkol 7 kkaloridir.
n Normal bir ekmeğin yaklaşık 100 gram gelen 4 diliminin kalorisini hesaplayalım:
n 100 gram ekmekte bulunan 9 gr proteinin kkalori değeri: 9x4=36,
n İçeriğindeki 0.8 gr yağın kkalori değeri: 0.8x9=7.2 ,
n 57.5 gr karbonhidrat diye ifade ettiğimiz şekere dönüşen bölümü 57.5x4=230 kkalori olduğuna göre 100 gram ekmek 273 kkaloridir. Dörde bölersek:
n Bir dilim ekmeğimiz yaklaşık 70 kkaloridir.
n Pazar günleri çok severek yediğimiz, sevinçli ya da acılı günlerimizde ikram ettiğimiz Samsun’un vazgeçilmez gıdası KIYMALI PİDEYİ hesaplayalım:
n Un bölümü 60 gr şekerdir. Kalorisi: 60x4=240 kkaloridir.
n İçinde yaklaşık 100 gram kıyma bulunmaktadır. 100 gram kıymanın içinde 20 gram protein vardır. 20 gram proteinde 20x4= 80 kkalori mevcuttur.
n Bir porsiyon pidede yaklaşık 3 çorba kaşığı yağ vardır. 30 gram yağ: 30x9=270 kkaloridir.
n Pidenin içeriğindeki: Unun, kıymanın ve yağın kalorilerinin toplamı yaklaşık 550-600 kkalori civarındadır.
n Pidenin yanında genellikle ayran, meşrubat veya çay içilir.
n Yağlı yoğurttan yapılan bir su bardağı ayran yaklaşık 130 kkaloridir.
n Bir teneke kutu meşrubat 160 kkalori civarıdır.
n 2 kesme şekerli çay 40 kkaloridir 3 bardak içilse 120 kkalori eder.
n 100 gram salata malzemesi 20 kkaloridir ama lezzetlendirirken üzerine döktüğümüz 1 kaşık zeytinyağı 90 kkalori civarıdır.
n Pazar sabahları genelde kıymalı pide yanında yenen salata ve içeceğin dışında:
n Ekmekle birlikte bol yağ içeren peynir, zeytin ,yumurta gibi gıdaları az da olsa yeriz.
n Her bir gıdanın ayrı kalori değeri vardır.
n Örneğin: Bir dilim 20 gram kaşar peyniri 50 kkaloridir.
n BİR PAZAR SABAHI KAHVALTISINDA 700 İLA 1000 KALORİ ARASINDA ENERJİ ALINACAĞINI BİLMEK ÖNEMLİDİR.
n
n n EGZERSİZ
n PAZAR GÜNLERİ SABAH ALDIĞIMIZ BU KALORİLERİN EN AZ YARISINI EGZERSİZ YAPARAK HARCAMAMIZ GEREKİR.
n 1 saat hızlı yürüyüş 300 Kkalori, 2 saat durmaksızın ev işi yapmak 300 Kkalori Yarım saat koşmak 300 Kkalori Yarım saat yüzme 250 Kkalori civarında enerji harcatır.
n Yaptığınız egzersize ve kilonuza göre harcadığınız enerji değişir.
n Tabloda genelde uyguladığımız egzersizlerin kilomuzla orantılı olarak bize ne kadar enerji harcatacağını göstermeye çalıştım.
n Kaloriyi almak kolay vermek zordur.
n POZİTİF STRES YÖNETİMİ
nn Temel diyabet
n n Temel, şeker hastalığına yakalanınca yaşam değişimi kurallarını uygulamadığı için çok sinirli olmuş.
n Fadime, Temel’in sinirli hallerinden bıkmış ve okuduğu kitaplardan esinlenerek Temel’le konuşmaya karar vermiş.
n Temel’i mutfağa çağırmış. Tezgahının üzerine bir yumurta, bir havuç bir de Türk kahvesi yapmak üzere kahve kavanozu ve tatlandırıcıyı koymuş.
n Küçük bir tencereye su koyduktan sonra; *Bak Temel… demiş.
n *Şimdi yumurtayı ve havucu pişirmek üzere suya koyuyorum...
n Temel, merakla Fadime’yi izliyormuş… Fadime, 5 dakika sonra pişen yumurtayı, 20 dakika sonra da pişen havucu sudan çıkarmış, tabağa koymuş. Ardından 2 kişilik nefis köpüklü bir Türk kahvesi pişirmiş.
n *Temelim…. demiş.
n *Gel şu mis gibi kahveleri içerken düşünelim:
n *Seninle evlendiğimde ben çiğ kabuklu yumurta gibi kırılgan, alıngan, olgunlaşmamış bir genç kızdım. Ama zaman, yumurtanın pişmesi gibi beni sertleştirdi ,olgunlaştırdı... Düşün bir kere… Senin kırıcı sözlerin bile artık beni yıpratmıyor. Sadece senin bu davranışlarını değiştiremediğim için çok üzülüyorum.
n *Sen ise eskiden bu Türk kahvesini içerken aldığım keyif gibi bana keyif verirdin. Davranışın ve konuşmalarınla etrafı mutlu eder, insanları kendine hayran bırakırdın. Benim olgunlaşmamda senin payın çok büyük…
n *Oysa şimdi, şeker hastalığında dikkat edilmesi gereken yaşam biçimi kurallarını hiçe saydığın için, sert kazık gibi bir havuca dönüştün. Sabit fikirlerin var, Anlayışsızsın. Olur olmaz her şeye kızıyorsun. Haydi kendini değiştir. Pişir... Kahve olmandan vazgeçtim. Şu pişmiş havuç gibi yumuşak ve tatlı ol.
n *Gerçi şeker hastalığında havuç çiğ ve ısırılarak yenmeli, pişince glisemik indeksi yükselip, tatlılaşıyormuş ama seni yemeyeceğime göre…
