Yaşam Süresinde Kayda Değer Artış
Almanya’daki Max Planck Yaşlanma Biyolojisi Enstitüsü’nde yürütülen deneylerde, iki farklı kanser ilacının bir araya getirilmesiyle oluşturulan “yaşlanma karşıtı kokteyl” fareler üzerinde test edildi. Çalışma sonuçları, bu deneysel tedavinin farelerin yaşam süresini ortalama %30 oranında artırdığını ortaya koydu. Daha da önemlisi, elde edilen bu ekstra ömür, kronik hastalıklarla değil, daha sağlıklı ve dinç bir yaşlılıkla geçti.
İki Güçlü İlacın Etkileri Birleştirildi
Kullanılan ilaçlardan biri olan rapamisin, organ nakillerinde bağışıklık sisteminin organı reddetmesini önlemek amacıyla kullanılıyor ve daha önce farklı hayvan modellerinde yaşam süresini uzattığı kanıtlanmıştı. Diğer ilaç trametinib ise bazı kanser türlerinin tedavisinde kullanılıyor ve meyve sineklerinde yaşam süresini artırdığı biliniyor.
Araştırma ekibi, bu iki ilacı hem ayrı ayrı hem de birlikte farelere uyguladı ve etkilerini detaylı biçimde gözlemledi:
- Sadece rapamisin: Yaşam süresinde %17–18 artış
- Sadece trametinib: Yaşam süresinde %7–16 artış
- Her iki ilaç birlikte: Yaşam süresinde %26–35 arası artış
Sadece Ömür Değil, Sağlık Kalitesi de Arttı
Kokteyli alan farelerde yalnızca ömür değil, aynı zamanda organ sağlığı da olumlu etkilendi. Karaciğer ve dalakta tümör gelişimi gecikti, beyin, böbrek ve kas dokularındaki iltihap seviyelerinde düşüş gözlendi. Kalp işlevlerinde meydana gelen yaşa bağlı bozulmalar ise daha yavaş ilerledi. Ayrıca bu fareler yaşlandıklarında daha hareketli kaldı ve daha az kilo aldı.
Detaylı analizler, dişi farelerde ortalama yaşam süresinin %34,9, erkek farelerde ise %27,4 oranında uzadığını ortaya koydu. Maksimum yaşam süresi ise sırasıyla %32,4 ve %26,1 artış gösterdi.
Yan Etki Görülmedi
Her iki ilaç da yaşlanma sürecinde rol oynayan Ras/İnsülin/TOR adlı sinyal yoluna etki ediyor. Ancak farklı noktalara müdahale ettikleri için birlikte kullanıldıklarında çok daha etkili sonuçlar elde edildi. Dahası, kombinasyon tedavisi süresince herhangi bir olumsuz yan etkiye rastlanmadı.
İnsanlar İçin Ne İfade Ediyor?
Çalışmanın baş araştırmacılarından genetik uzmanı Prof. Linda Partridge, elde edilen sonuçların insanlarda birebir aynı etkiyi göstermeyebileceğini, fakat sağlıklı yaş alma süresini uzatma açısından büyük bir potansiyel barındırdığını belirtti.
Her iki ilacın da halihazırda Avrupa ve ABD'de insanlar üzerinde kullanım onayı bulunduğu için, bu bulguların klinik çalışmalara kısa sürede taşınabileceği ifade ediliyor. Örneğin rapamisin, yakın tarihte yapılan bir çalışmada, perimenopoz dönemindeki kadınların doğurganlığını beş yıla kadar uzatmasıyla dikkat çekmişti.
Akademik Yayın Desteğiyle Tescillendi
Farelerdeki yaşlanma karşıtı etkilerin gözlemlendiği bu araştırma, bilim dünyasında saygın bir yeri olan Nature Aging dergisinde yayımlanarak literatüre kazandırıldı.
