Evrenin Derinliklerinden Gelen Tuhaf Mesajlar
Uluslararası bir astronom ekibi, Dünya’ya düzenli aralıklarla radyo dalgaları ve X-ışını gönderen sıradışı bir gök cismi belirledi. ASKAP J1832-0911 adı verilen bu uzay objesi, her 44 dakikada bir devreye girerek iki dakika boyunca kesintisiz sinyaller yayıyor. Bilim insanları, bu nesneyi şimdiye kadar gözlemlenen hiçbir kozmik varlığa benzetemiyor.
Gözlemler Dünya’nın İki Farklı Ucundan
Bu ilginç keşif, Avustralya’da bulunan Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP) teleskobu ile elde edilen veriler ve eşzamanlı olarak NASA’nın Chandra X-ışını teleskobu aracılığıyla yapılan gözlemler sayesinde gerçekleşti. Detaylı araştırmanın sonuçları, 28 Mayıs tarihinde prestijli Nature dergisinde yayımlandı.
Mevcut Teoriler Yetersiz Kaldı
Araştırmanın lideri olan Curtin Üniversitesi’nden astrofizikçi Andy Wang, “ASKAP J1832-0911, yüksek manyetik alana sahip bir beyaz cüce ya da bir magnetar olabilir. Ancak davranış biçimi mevcut modellerle açıklanamıyor” diyerek, bilim dünyasında yeni bir sayfa açılabileceğine dikkat çekti.
Wang ayrıca, “Bu türden sinyallerin kaynağı bilinmiyor ve elimizdeki teoriler, gözlemlediğimiz bu olağandışı örneği açıklamakta yetersiz kalıyor. Bu durum, evrende bildiklerimizin ötesinde fiziksel süreçlerin işliyor olabileceğine işaret ediyor” ifadelerini kullandı.
Uzayın Nadir Türlerinden Biri: Kozmik Deniz Feneri
ASKAP J1832-0911, nadir rastlanan 'uzun süreli geçici kaynak' (long-period transient - LPT) kategorisinde değerlendiriliyor. LPT’ler, milisaniyeler veya saniyeler yerine dakikalar ya da saatler aralığında sinyal yayan oldukça ender uzay nesneleri olarak biliniyor. Bu tür bir gök cismi ilk kez 2022 yılında kaydedilmişti ve şu ana dek yalnızca 10 LPT gözlemlendi.
Radyo ve X-Işınlarını Birlikte Yayan İlk Örnek
ASKAP J1832-0911’i farklı kılan en önemli unsur, hem radyo dalgaları hem de X-ışınları yayması. Bu yönüyle, X-ışını sinyali üreten ilk LPT olarak bilim tarihinde yerini aldı. Bu olağanüstü gözlem, Chandra teleskobunun tamamen rastlantısal biçimde aynı gök bölgesine odaklanmasıyla mümkün oldu.
Yeni Gök Cisimleri İçin Yol Gösterici Olabilir
Bilim insanları, bu keşfin yalnızca bir başlangıç olabileceğini belirtiyor. Hem radyo hem X-ışını sinyali gönderen daha fazla gök cisminin bulunması, LPT’lerin yapısı hakkında çok daha fazla bilgi edinilmesini sağlayabilir.
Çalışmanın ortak yazarlarından, Barselona’daki Katalan Uzay Araştırmaları Enstitüsü’nden Nanda Rea, “Böylesine nadir bir nesne tespit edebilmiş olmamız, evrende benzer özellikler taşıyan çok sayıda bilinmeyen objenin var olabileceğine işaret ediyor. Bu sinyallerin izini sürmek, bu gizemli yapıların doğasını anlamamıza olanak tanıyabilir” şeklinde konuştu.
