Kat irtifakı ve kat mülkiyeti, gayrimenkul hukuku kapsamında bilinmesi gereken temel kavramlardır. Her iki kavram da apartmanlar, siteler ve diğer çok katlı yapılarla ilgili mülkiyet haklarını düzenler.
Kat irtifakı, bir arsa üzerinde inşa edilen ya da edilmiş fakat kullanıma hazır olmayan binalar için kurulan bir mülkiyet hakkıdır. Bu hak, arsa üzerinde inşa edilecek veya inşa edilen yapıların bağımsız bölümleri üzerinde hak sahiplerine belirli kullanım hakları tanır. Kat irtifakı, bina inşaatı tamamlandıktan sonra kat mülkiyetine çevrilebilir. Bu dönemde, bağımsız bölümler üzerinde tapu kaydı oluşturulur ve her bir bölüm için hak sahipleri belirlenir.
Kat mülkiyeti, inşaatı tamamlanmış ve kullanıma hazır bağımsız bölümler için geçerlidir. Bu hak, binanın tamamlanmış ve iskan belgesi alınmış olması şartıyla kat irtifakından kat mülkiyetine dönüştürülür. Daire, dükkan veya ofis gibi bağımsız bir bölümün, tapuda ayrı bir mülkiyet olarak kayıt altına alınır. Kat mülkiyeti sahipleri, bağımsız bölümlerini satma, kiralama veya devretme hakkına sahiptir.
Kat irtifakı ve kat mülkiyeti, mülkiyet haklarının nasıl düzenlendiğini ve hangi aşamalardan geçtiğini belirler. Kat mülkiyeti, daha kesin ve tamamlanmış bir mülkiyet hakkı sunarken, kat irtifakı, inşaat aşamasındaki gayrimenkuller için geçici bir çözüm sunar. Bu nedenle bu kavramları anlamak, gayrimenkul alım satım işlemlerinde ve mülkiyet haklarının korunmasında kritik bir rol oynar.
Kat İrtifakı Nedir ve Neden Önemlidir?
Kat irtifakı nedir sorusuna bir arsa üzerinde inşa edilecek veya inşa edilmekte olan yapılar için oluşturulan bir mülkiyet hakkıdır şeklinde cevap verilebilir. Bu hak, bağımsız bölümler olarak adlandırılan daireler, dükkanlar veya ofisler gibi yapıların kullanımını düzenler. Kat irtifakı, henüz inşaatı tamamlanmamış veya tamamlanmış ancak henüz isaân belgesi alınmamış yapılar için geçerlidir. İnşaat sürecinde, her bir bağımsız bölüm için ayrı ayrı tapu kaydı oluşturulur ve bu bölümler üzerinde hak sahipleri belirlenir.
Kat irtifakı, özellikle inşaat projelerinde önemli bir rol oynar. Birinci nedeni proje tamamlanmadan önce hak sahiplerine belirli güvence sağlamasıdır. Bu unsur, hak sahiplerinin ileride kendi bağımsız bölümlerine sahip olacaklarını garanti eder. Kat irtifakı, finansman sağlama sürecinde de kritik bir rol oynar. İnşaat projelerine finansman sağlamak isteyen yatırımcılar ve bankalar, kat irtifakı sayesinde projeye yatırım yapma konusunda daha güvende hissederler.
Kat irtifakı ayrıca müteahhitler ve arsa sahipleri arasındaki anlaşmaların netleşmesini sağlar. Projenin tamamlanmasının ardından, kat irtifakı kat mülkiyetine çevrilebilir. Bu dönüşümle birlikte, bağımsız bölümler üzerinde tam mülkiyet hakkı sağlanır ve hak sahipleri, bölümlerini satma, kiralama veya devretme gibi işlemleri gerçekleştirebilir.
Kat İrtifakı ve Kat Mülkiyeti Arasındaki Farklar
Bu kavramlar, çok katlı binalar ve bağımsız bölümlerle ilgili mülkiyet haklarını düzenler. Bu kavramlar, gayrimenkul hukuku açısından farklılıklar taşır ve her biri farklı aşamalarda devreye girer.
Kat irtifakı, bir arsa üzerinde inşa edilecek veya inşaatı devam eden yapılar için kurulan bir mülkiyet hakkıdır. Bu hak, henüz tamamlanmamış veya kullanıma hazır olmayan binalar için geçerlidir.
Kat mülkiyeti, inşaatı tamamlanmış, kullanıma hazır ve iskan belgesi alınmış yapılar için geçerli olan bir mülkiyet hakkıdır. Bu hak, ilgili bölümler açısından tam mülkiyet sağlar. Kat irtifakı ve kat mülkiyeti farkı kısaca şöyle açıklanabilir:
● Oluşum Aşaması: Kat irtifakı, inşaat sürecinde veya inşaat öncesinde kurulur. Kat mülkiyeti ise inşaat tamamlandıktan ve iskân belgesi alındıktan sonra kurulur.
● Mülkiyet Hakkı: Kat irtifakı, henüz tam mülkiyet hakkı sağlamaz, kullanım hakkı verir. Bağımsız bölümler üzerinde tam mülkiyet sunar.
● Kullanım Durumu: Kat irtifakı, inşaat sürecinde veya tamamlanmamış binalar için geçerlidir. Kat mülkiyeti, tamamlanmış ve kullanıma hazır binalar için geçerlidir.
