400’ü Aşkın Sanatçı Tek Ses Oldu
İngiltere'nin kültürel mirasına yön veren sanatçılar, yapay zekâ teknolojilerinin telif hakkıyla korunan eserleri izinsiz şekilde kullanmasına karşı birleşti. Aralarında Paul McCartney, Elton John, Richard Curtis ve Ian McKellen gibi isimlerin de bulunduğu 400'den fazla yaratıcı, Başbakan’a hitaben bir açık mektup kaleme aldı.
Mektupta, yapay zekâ sistemlerinin eğitim sürecinde telifli materyalleri şeffaf olmayan biçimde kullanmasına karşı hukuki düzenleme çağrısı yapıldı. Hükümetin üzerinde çalıştığı Veri (Kullanım ve Erişim) Yasası kapsamında, AI firmalarının daha şeffaf hareket etmeye zorlanması isteniyor.
“Hangi Eserler Kullanılıyor, Açıklanmalı”
Açık çağrının altında Coldplay, Kate Bush, Robbie Williams, Tom Stoppard ve Russell T Davies gibi birçok önde gelen isim de imza attı. Mektupta en çok vurgulanan nokta, yapay zekâ şirketlerinin telifli içerikleri hangi amaçla ve ne şekilde kullandığını kamuoyuna bildirme zorunluluğunun getirilmesi gerektiği.
Sanatçılar mevcut sistemin, bu tür ihlalleri tespit etmeyi oldukça zorlaştırdığına dikkat çekti. “Bir suç işlendiğini göremiyorsanız, yasayı da uygulayamazsınız” ifadesiyle şeffaflık talebinin altı çizildi. Bu talebin, potansiyel telif hakkı ihlallerinin önüne geçmede caydırıcı olacağı ifade edildi.
“Kültürel Mirasımız ABD Şirketlerine Kurban Edilmesin”
Barones Beeban Kidron, yasa teklifini gündeme getiren isim olarak yapay zekâ teknolojisinin kimin çıkarına çalıştığı ve nasıl geliştirildiği konularının artık kaçınılmaz sorular olduğunu belirtti. Kidron, Birleşik Krallık'taki yaratıcı endüstrilerin yalnızca kültürel değil aynı zamanda ekonomik bir değer taşıdığını vurguladı:
“Bu sektörler dört ülkemizde toplamda 2,4 milyon kişiye istihdam sağlıyor. İngiltere’nin kültürel varlığı, birkaç Amerikan teknoloji devinin kazancı uğruna göz ardı edilmemeli.”
Söz konusu mektup, Financial Times, Daily Mail ve Ulusal Gazeteciler Birliği gibi önemli medya organlarından da destek gördü.
Ekonomik Etkiler ve Fırsat Penceresi
Lord Brennan ise yasa değişikliğini savunarak, yapay zekâ kaynaklı telif hakkı ihlallerinin İngiltere ekonomisine zarar verme potansiyelinin altını çizdi. Ayrıca şeffaflıkla birlikte İngiltere'nin, yüksek kaliteli eğitim verisi sağlayan ülkeler arasında lider konuma gelebileceğine işaret etti:
"Toplu telif ihlalleri ekonomimize zarar verir. AI sistemlerinin neyle eğitildiği açıklanmalı. Bu şeffaflık, bizi küresel veri lideri yapabilir."
Gizli Kullanım İddiaları Gündemde
Yapay zekâ firmalarının, telifli materyalleri eğitim amaçlı olarak izinsiz kullandığına dair iddialar günden güne artıyor. Özellikle Meta ve bazı şirketlerin LibGen gibi veri arşivleri üzerinden milyonlarca kitap ve akademik yayına ulaştığı öne sürülüyor.
Ayrıca, OpenAI’nin de benzer veri kaynaklarını eğitim süreçlerinde değerlendirdiği iddialar arasında yer alıyor.
